5 / 5 ( 1 vote )
Nội dung chính
Cây xoan và tác dụng của cây xoan là gì?
1. Cây xoan là gì và đặc điểm cây xoan
1.1. Cây xoan là gì?
- Cây xoan thuộc họ xoan và là một loại cây thân gỗ có lá sớm rụng. Nó có nguồn gốc từ Ấn Độ, miền Nam Trung Quốc và Autralia. Cây xoan còn có tên gọi khác là sầu đông, sầu đâu, khổ luyện, mạy riển.
- Cây này có tên tiếng anh là Chinaberry ( hay là xoan tàu được trồng đa phần ở Trung Quốc ), Bead tree, Persian lilac, White cedar …
- Từ lâu thì cây xoan cũng đi vào thi ca và cũng là 1 trong những loài cây xanh nhiều ở những miền quê miền Bắc. Mỗi nhà hay trồng vài cây ở xung quanh nhà
- Ở Nước Ta thì có nhiều tỉnh thành trồng cây xoan rừng mang lại giá trị kinh tế tài chính như : Tây Nguyên, Kom Tum, Lâm Đồng, Bình Thuận. Mục đích chính là mang lại giá trị kinh tế tài chính và phủ xanh đất trống đồi trọc giảm lũ quét và xói mòn đất
1.2. Đặc điểm của cây xoan
- Cây trưởng thành cao từ 7 – 12 m và cũng có nơi cao lên tới 40 m như ở Bắc Australia. Đường kính của cây lên tới 60 cm .
- Lá xoan mọc so le, cuống lá dài ( 15 cm ) với 2 hoặc 3 nhánh lá phức mọc đối. Các lá chét màu lục sẫm ở mặt trên và xanh nhạt hơn ở mặt dưới. Mép lá có khía răng cưa và hai mặt nhẵn .
- Vào mùa đông thì lá xoan úa vàng và rụng dần .
-
Hoa xoan màu sắc tía nhạt (tím hoa cà) 5 cánh mọc thành chùm, nhị được tập hợp thành ống hình trụ màu tím. Cây xoan ra hoa vào khoảng tháng 2, tháng 3 lịch âm lịch và có quả tháng 6 đến tháng 8 dương lịch. Hoa xoan có mùi thơm dịu nhẹ.
- Quả xoan có mùi. Tuy nhiên rất nhiều người không thích mùi quả xoan. Quả xoan thuộc dạng quả hạch có hình dạng hình cầu ( giống như quả trứng ), có vỏ màu xanh khi non và chín thì chuyển sang màu vàng .
- Rễ xoan có màu nâu tro hay nâu tím thường ở dạng phiến cuộn .
2. Các giống xoan phổ biến hiện nay
Xoan cũng có nhiều giống khác nhau. Giống như lúa cũng có nhiều loại lúa khác nhau. Khác nhau hầu hết là chất lượng gỗ. Sau đây Hpro sẽ phân loại những loại xoan phổ cập để bạn có cái nhìn tổng quan nhất
2.1. Cây xoan rừng
-
Cây xoan rừng là cây gỗ lớn cao 8 – 20m, có lá rụng vào mùa khô. Cây mọc hoang dại ở nhiều nơi vùng núi phía Bắc của nước ta. Và được phân bố ở nhiều nơi khác như: Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ.
- Thân cân xoan lúc non có lông, sau nhẵn màu nâu nhạt. Lá kép lông chim lẻ mọc so le, dài 20 – 30 cm ; mọc so với lá kép là 7 – 15 lá chét dài 4 – 10 cm, có cuống ngắn, tròn màu lục. Chùy hoa cao 20 cm mọc ở ngọn cành hay nách lá ; hoa nhỏ có 5 cánh nhỏ xinh, nhị có đĩa mật .
- Quả hạch cứng, hình trái xoan dài 2 – 3 cm màu vàng, khi chín màu đen .
2.2. Cây xoan hôi
- Cây xoan hôi có tên khoa học là Toona sinensis, cao từ 20 – 30 m, tán hình ô, vỏ có mùi hôi hăng như tỏi, lá kép long chim. Cụm hoa màu trắng, quả hình bầu dục ( gần giống quả trứng ) có màu nâu bóng. . .
- Đây là loài cây ưa sáng, vận tốc sinh trưởng nhanh và thường rụng lá vào mùa khô .
- Cây thường mọc tự nhiên ở nhiều tỉnh phía Nam Trung Quốc và những tỉnh biên giới phía Bắc nước ta như : Lai Châu, Sơn La, Tỉnh Lào Cai, Hà Giang …
- Như tất cả chúng ta đều biết, toàn bộ những bộ phận của cây xoan ta, xoan rừng, xoan tía … đều có độc tính so với con người nếu ăn phải. Tuy nhiên, cây xoan hôi thì khác. Người H’Mong đã sử dụng lá và chồi non của cây xoan hôi dùng làm rau ăn hàng ngày .
2.3. Cây xoan ta
- Xoan ta có hoa màu trắng tím, trong cuống lá dài sẽ có 2 3 lá phức mọc đối. Thân cân xoan ta cao 7 – 12 m, thân mọc thẳng vỏ trơn trượt, màu nâu tím. Tán cây mỏng dính và hạt có dạng khác với cây xoan đào đó là hạt có rãnh múi khế và không chấm ở đầu quả .
- Sở dĩ có 1 số ít nơi gọi cây xoan ta là cây xoan bắc hay cây xoan miền bắc, cây xoan ngoài bắc. Là bởi, cây đa phần được trồng và phân bổ ở những khu vực vùng quê Bắc Bộ của nước ta .
- Xoan ta có thớ màu hơi trắng điểm độc lạ với xoan đào có gỗ màu hơi sẫm nên còn được gọi là xoan trắng. Còn xoan lai là cây lai tạo từ xoan ta, cây xoan lai lớn nhanh hơn và được trồng là hầu hết .
2.4. Cây xoan chịu hạn Neem Ấn Độ
- Cây xoan chịu hạn có tên gọi là cây neem, có nguồn gốc Ấn Độ, thuộc loại cây gỗ nhỏ rụng lá theo mùa. Ở nước ta, cây được trồng nhiều ở Ninh Thuận với cái tên là cây xoan chịu hạn ninh thuận ( cây xoan ninh thuận ). Nó trông khá giống cây xoan ta, tuy nhiên cây xoan chịu hạn lại không cao, vươn thẳng đứng như xoan ta mà nó phân tán ở tầm 3 – 7 m .
- Cây xoan chịu hạn neem có thân không trơn, hoa màu trắng đài hoa nhỏ như hoa xà cừ. Đây cũng là điểm thứ 2 giúp ta nhận biệt giữa 2 loại xoan ta và xoan chịu hạn .
2.5. Cây xoan đỏ
- Cây xoan đỏ hay xoan tía là xoan có gỗ đỏ, thường mọc trong khu vực tây nguyên, miền trung có nơi gọi là sầu đâu, 1 số ít vùng thì gọi là sầu đông .
3. Cây xoan có tác dụng gì?
3.1. Tác dụng lấy gỗ làm nội thất
- Xoan là cây có chất gỗ khá tốt. Gỗ có đường vân đẹp, độ cứng tốt nên được ứng dụng rất nhiều trong đồ nội thất bên trong như : làm tủ nhà bếp, giường ngủ, tủ áp, vách ngăn, đồ gia dụng khác của mái ấm gia đình …
- Để tránh thực trạng cong vênh, co ngót hay nứt nẻ của gỗ trong quy trình sử dụng thì trước khi đi vào thi công sản xuất gỗ cây xoan phải được ngâm bùn ao ( nếu ở vùng quê trước kia những cụ hay dùng ) hay trải qua quy trình tẩm sấy kỹ lưỡng theo tiêu chuẩn Châu Âu ( công nghệ tiên tiến mới lúc bấy giờ ). Nhằm giúp cho những món vật dụng từ gỗ xoan có độ bền đẹp theo thời hạn .
Hpro cũng có nhiều mẫu đồ nội thất được làm từ xoan: tủ quần áo, bàn ghế, giường hay tủ bếp gỗ xoan. Nếu bạn cần thêm các thông tin về đồ nội thất gỗ xoan, vui lòng liên hệ với Hpro theo số 090.2222.945 để được nhân viên của chúng tôi hỗ trợ nhanh và nhiệt tình nhất.
>>> Dành riêng 100 mẫu bộ tủ bếp xoan đào chữ L đang “làm mưa làm gió” trên thị trường cho bạn tham khảo nhiều hơn
3.2. Làm thuốc trừ sâu
Lá xoan có mùi hắc, độc tính cao nên được sử dụng như 1 loại làm thuốc trừ sâu tự nhiên hoặc làm phân xanh dữ gìn và bảo vệ lương thực .
3.3. Chữa bệnh
Không những tạo bóng mát, cây xoan còn có nhiều tính năng trong việc chữa bệnh. Tuy nhiên, vì cây xoan có nhiều độc tính nên không được dùng so với người có tỳ vị hư yếu và phụ nữ có thai. Những bài thuốc có sử dụng xoan thì chỉ được bôi ngoài hoặc rửa chứ không được uống. Dưới đây là một số ít bài thuốc chữa bệnh của cây xoan :
+ Chữa bệnh ngứa âm hộ: dùng 30g vỏ cây xoan, 20 g hạt tiêu, 25 lá khuynh diệp tươi, 30g lá đào tươi, 30g hoàng bá tươi, 50g vỏ rễ lựu tươi. Bạn cho tất cả những nguyên liệu rên vào ấm và đun cho sôi kỹ, lọc bỏ bã rồi cho băng phiến vào. Lấy dung dchj này xông hoặc rửa âm hộ. Lưu ý là tuyệt đối không được uống nhé!
+ Chữa bệnh ghẻ: dùng 20g vỏ cây xoan, 5 phân chánh tam tiền, 5 phân thạch cao sống, 1 chén rượu trắng, 200g nghệ vàng, 200g cây bông cò, 200g gừng già. Vỏ cây xoan và cây bông cò bạn băm nhỏ, gừng và nghệ thì xắt lát, sau đó bạn giã nát rồi dùng vải lọc lấy phần nước.
Chánh tam tiền và thạch cao sống thì đống ý bột mịn rồi trộn với nước lọc được ở trên. Tiếp tục đổ rượu trắng vào, sắc cho keo lại rồi cho vào trong chai dùng dần. Sau khi tắm bạn lau khô người và bôi thuốc này lên những nôt ghẻ. 1 ngày nên thực thi 2 lần để cho hiệu suất cao tốt nhất .
+ Chữa ghẻ ngứa: Lấy 1 nắm lá cây xoan, 1 nắm lá cây sá sã, 1 nắm lá cây ngủ ngày, 1 nắm lá cây bông cò. Rửa sạch và cho 3 lít nước vào nấu 30 phút cho sôi kỹ. Chờ nước nguội thì dùng để tắm rồi bôi thuốc trị ghẻ.
+ Chữa đau lưng: lá xoan đâu bánh tẻ, nếu tìm được lá mọc từ gốc xoan đã bị chặt là tốt nhất. Bạn đem xao vàng hoặc hơ lửa rồi xoa bớp lên chỗ lưng bị đau. Với cách làm này bạn nhanh chóng đẩy lùi được hiện tượng đau lưng.
3.4. Làm cảnh
– Vì cây xoan có hoa màu sắc tím nhạt đẹp không khác gì mấy so với những loại cây khác nên thường được trồng làm cây bóng mát tạo cảnh ở nhiều nơi như : 2 bên ven đường của những ngôi làng vùng nông thôn quê, bờ sông, suối để tránh sụt lún đất .
– Không chỉ vậy, ở những thành phố lớn vì đất chật người đông không có chỗ để trồng thì nhiều nhà lại nghĩ đến việc sử dụng cây xoan bonsai làm cảnh, trang trí thêm cho căn nhà mình .
>> > Tìm hiểu thêm về gỗ xoan đào ? Và ứng dụng của nó trong đời sống con người tại link : https://dolatrees.com/tong-hop-nhung-thong-tin-can-thiet-ve-go-xoan-ma-ban-nen-biet/
4. Cách trồng cây xoan
4.1. Cây xoan có dễ trồng không?
– “ Cây xoan có dễ trồng không ? ” – Với thời hạn bỏ ra đọc, tìm hiểu và khám phá những nguồn tài liệu có nói đến về kỹ thuật trồng cũng như đặc tính sinh thái xanh của cây xoan thì Hpro chúng tôi xin vấn đáp là : cây xoan DỄ TRỒNG, Vì :
- Cây thích nghi tăng trưởng tốt với khí hậu nhiệt đới gió mùa nóng và ẩm 2 mùa rõ ràng ở nước ta. Rụng lá vào mùa đông. Những ngày đầu xuân, mưa phùn cũng là lúc những chồi non ra mầm, báo hiệu cho tháng 3 những cánh hoa nở rộ sắc tố tím trên cây .
- Có thể trồng hỗn giao, xen kẽ cây với những loại cây rừng khác .
- Cây tiên phong, ưa ánh sáng trọn vẹn, tái sinh rất mạnh trên đất bỏ hóa sau nương rẫy. Và thường ta hay phát hiện mọc tự nhiên rất nhiều và tập trung chuyên sâu đa phần những vùng biên giới Việt Lào. Kể cả khi ở độ cao 1000 m so với mực nước biển cây vẫn mọc được nhưng sinh trưởng kém .
- Là loại cây có năng lực tái sinh hạt mạnh, tái sinh chồi gốc và cả chồi rễ đều rất khỏe. Chính thế cho nên, nhiều người họ đã tự ươm giống cây cho mình bằng việc sử dụng lại hạt của những cây có vận tốc tăng trưởng cao, khỏe, không bị sâu bệnh. ( cụ thể cách ươm bạn hoàn toàn có thể xem ở mục 4.2 bên dưới )
- Cây mọc nhanh, 5 tuổi hoàn toàn có thể cao 8 – 10 m, đường kính 15 – 20 cm, 10 tuổi đường kính hoàn toàn có thể đạt 30 cm .
- Ưa đất sâu, tơi xốp, thoát nước, ít chua. Thích hợp với những loại đất đá vôi, đá kiềm, đất phù sa ven sông ven suối. Đất cằn cội, úng, bí vẫn mọc được nhưng sinh trưởng kém .
4.2. Cách ươm cây xoan ta
4.2.1. Thu hái, chế biến và bảo quản hạt giống
– Để tạo ra được 1 giống cây xoan con sinh trưởng tốt, không bị sâu bệnh thì bạn nên thu hái hạt giống trên những cây mẹ từ 10 tuổi trở lên. Cây mẹ được chọn phải có hình dáng đẹp, thân thẳng, chiều cao dưới cành từ 6m trở lên, tán lá đều, không sâu bệnh, sinh trưởng tốt -> Ta sẽ thu hái lấy quả những quả xoan chín của cây đó (quả chín là quả có màu vàng, thịt quả mềm, nhân màu trắng).
– Trong quy trình thu hái, ta sẽ phân loại những quả chín và chưa chín để riêng. Với những quả xoan chưa chín thì ta sẽ ủ chúng từ 2 – 3 ngày cho chín đều. Lưu ý, là đóng ủ không được cao quá 50 m và phải có thông gió, mỗi ngày hòn đảo lại 1 lần .– Khi quả đã chín đều hết thì ta sẽ đem ngâm chúng vào nước lã, chà hết lớp vỏ hạt, đãi lấy hạt sạch, rửa lại trong nước sạch, rải đều phơi dưới nắng cho đến lúc khô thì mang vào dữ gìn và bảo vệ. ( chỉ nên phơi quả xoan trên vải, nong, nia, … )
4.2.2. Xử lý hạt
– Cách 1 : Cho hạt vào ngâm trong thuốc tím ( KMnO4 ) với nồng độ 0,05 % trong 10 phút, sau đó vớt ra rửa sạch và ngâm vào nước ấm 45 độ C trong 8 giờ. Rồi cho hạt vào hố, phủ rơm rạ cỏ rác khô, đốt trong 2-3 phút cho nóng hạt rồi đem gieo .– Cách 2 : Ngâm hạt vào nước ấm 50 – 60 độ C ( 2 sôi 3 lạnh ) trong 6 đến 12 giờ. Sau đó vớt ra trộn với cát ẩm ủ trong 2 – 3 ngày rồi đem gieo .
4.2.3. Gieo hạt
– Gieo hạt vào bầu đất đã chuẩn bị sẵn sàng sẵn, mỗi 1 bầu là 1 hạt, rồi lấp 1 lớp đất mịn vừa kín hạt. Mỗi hạt sau này hoàn toàn có thể mọc lên 3 – 4 cây do vậy phải tỉa bớt, mỗi bầu chỉ để lại 1 cây tốt nhất. Cũng sẽ có những bầu hạt không mọc thì bạn hoàn toàn có thể bấm tỉa bầu có nhiều cây tốt sang cấy ( chủ ý chỉ bấm cấy những cây nhỏ, cao dưới 15 cm ) .– Hoặc gieo hạt trên luống với độ rộng 1 m – cao 20 cm. Mỗi hố chọc gieo hạt sâu khoảng chừng 4 – 5 cm, cự ly 30×30 cm. Gieo hạt vào hố và lấp đất kín hạt, sau đó tưới đẫm nước ( định kỳ 2 – 3 ngày tưới 1 lần ) .
4.2.4. Chăm sóc cây con
– Trong 3 tháng đầu luôn bảo vệ cây đủ ấm, 15 ngày làm cỏ phá váng 1 lần và tưới nước phân chuồng hoai hoặc phân NPK pha loãng. Nếu cây bị vàng còi hoặc bạc lá thì dùng sulphat đạm và supe lân để tưới cho cây ( 2 ngày 1 lần ), sau khi tưới nước phân phải tưới rửa sạch bằng nước lã .– Để phòng trừ bệnh thổi cổ rễ cho cây con ta dùng dung dịch Booc do 1 % hoặc thuốc Benlate ( 1 g / 1 lit ) phun đều trên mặt luống. Nếu bệnh Open pha nồng độ 6 g / 10 lít nước phun cho 100 mét vuông, tuần 2 lần, phun liên tục trong 2 – 3 tuần .– Chống úng khi mưa to. Phát hiện có rệp sáp bám quanh thân phải tuốt bỏ, quét nước vôi đặc lên thân để phòng trừ .– Trong thời hạn nuôi cây trong vườn ươm từ 3 – 4 tháng, cây có độ cao 35 – 40 cm, đường kính cổ rễ 3,5 – 4,0 mm thì đem xuất vườn .
4.3. Mua cây giống xoan ở đâu
Nếu bạn là người chưa có kinh nghiệm tay nghề hay chưa từng mua cây giống khi nào thì tốt nhất hãy khám phá thật kỹ thông tin ( tìm hiểu thêm nhiều nguồn tài liệu chính thống ) và lựa chọn một địa chỉ chuyên phân phối giống cây xoan uy tín và chất lượng. Mức giá ở những địa chỉ này hoàn toàn có thể cao hơn một chút ít tuy nhiên bạn sẽ được bảo vệ tuyệt đối về sự sinh trưởng của cây. Không nên tiết kiệm chi phí ngân sách mà mua những cây giống không có vận tốc sinh trưởng tốt, năng lực mang mầm bệnh cao bán ngoài thị trường .Trên đây là đặc thù và những tác dụng tuyệt vời mà cây xoan mang lại. Hi vọng sau bài viết này bạn đã hiểu rõ hơn về cây xoan và có những thông tin có ích cho việc chữa bệnh cũng như làm đồ nội thất bên trong trong mái ấm gia đình !
Source: dolatrees.com
Category: Cây
