Cây sả

Mô tả

Cây sả là loại cỏ sống lâu năm, mọc thành bụi cao 0,8 m đến 1 m. Lá hẹp dài giống lá lúa, hai mặt lá giáp nhám, khi bóc vỏ ra có mùi thơm của chanh. Thân rễ trắng hoặc hơi tím. Sả được trồng khắp nơi. Cây sả từ xưa đến nay được người đời sử dụng một cách triệt để từ gốc đến ngọn, dùng tươi, phơi khô, ướp lạnh, chế biến thành nhiều dạng thành phẩm khác nhau.

Cây sả có hương vị như chanh và có thể sấy khô và tán thành bột hay sử dụng ở dạng tươi sống. Phần thân cây là khá cứng để có thể ăn, ngoại trừ phân thân non và mềm bên trong. Tuy nhiên, người ta có thể thái nhỏ và thêm vào trong các gia vị.

Món ốc luộc cần có sả. Sả cùng với ớt, đường, nước mắm, một chút ít bột ngọt làm món nước chấm ốc sẽ rất ngon. Sả được dùng trong chè, súp và những món cà ri. Nó cũng rất thích hợp cho những món chế biến từ thịt gia cầm, cá và món ăn hải sản. Các món ăn có thêm mùi của cây sả đều trở nên thơm ngon mê hoặc. Có thể coi sả là một gia vị giúp món ăn dậy mùi vô cùng hiệu suất cao.

Thành phần và đặc tính

Thành phần chính trong tinh dầu sả là citral. Cây sả được ví như một ” kho tàng ” tinh dầu. Lá sả chứa 0,4 – 0,8 % tinh dầu dễ bay hơi, thành phần chính của thân cây sả chứa 75-85 % hương thơm mùi chanh tự nhiên và những tinh chất đặc biệt quan trọng khác. Củ sả chứa 1 – 2 % tinh dầu màu vàng nhạt, thơm mùi chanh mà thành phần hầu hết là citral ( 65 – 85 % ), geraniol ( 40 % ). Theo Đông y, cây sả vị the, mùi thơm, tính ấm, có tính năng làm ra mồ hôi, thông tiểu tiện và tiêu thực.

Một số công dụng tuyệt vời của cây sả

Công dụng của cây sả khiến nhiều người phải giật mình. Theo Đông y sả có tính năng lợi tiểu, là chất kích thích nhẹ, giảm đầy hơi, chống viêm, chống oxy hóa, chống trầm cảm, thuốc an thần, kháng khuẩn, giảm đau, chống co thắt và chống ung thư. Do đó sả hoàn toàn có thể giúp thanh lọc khung hình, tương hỗ tiêu hóa, làm giảm buồn nôn, giảm huyết áp cao, điều trị mất ngủ, làm giảm stress, chống lại những bệnh nhiễm trùng như cảm lạnh và cúm, trấn áp mức Cholesterol, làm giảm nồng độ axit uric và nhiều hơn nữa. Nó cũng hoàn toàn có thể làm giảm đau bụng kinh và giảm đau viêm khớp. Sả được dùng đa phần làm thuốc chữa cảm sốt, đầy bụng, tiêu chảy … Ngoài ra, người ta cũng sử dụng sả để diệt vi sinh vật ( mầm bệnh ) và như một chất làm săn chắc da dạng nhẹ. Một số người thoa trực tiếp sả hay tinh dầu sả lên vùng da bị đau để trị những chứng đau đầu, đau dạ dày, đau bụng và đau cơ bắp. Ngoài ra, tinh dầu sả cũng được sử dụng làm hương liệu trị chứng đau cơ khi dùng trong những loại đèn xông tinh dầu. Trong thức ăn và thức uống, cây sả cũng là một loại gia vị giúp tạo hương. Nhiều người thường dùng lá sả để tạo mùi vị trong những loại trà thảo dược. Trong ngành sản xuất, sả thường được dùng tạo mùi hương cho xà phòng và dụng cụ trang điểm. Người ta còn dùng xả để tạo ra vitamin A và citral tự nhiên. Cây sả hoàn toàn có thể giúp ngăn ngừa sự tăng trưởng của 1 số ít loại vi trùng và nấm men. Sả cũng chứa những chất có tính giảm đau, giảm sốt, kích thích tử cung và tiết máu trong chu kỳ luân hồi kinh nguyệt, đồng thời nó cũng có chứa thành phần chống oxy hóa.

Tính sát khuẩn của sả

Theo một điều tra và nghiên cứu của tạp chí y khoa Braxin, khi người ta sử dụng sả như một chiêu thức điều trị nhiễm trùng staph, những nhà nghiên cứu đã phát hiện thấy những đặc tính sát khuẩn tiềm ẩn của sả có hiệu suất cao hơn những loại thuốc kháng sinh và streptomycin. Khi dùng sả để tẩy rửa hoặc đắp lên da, nó cũng có công dụng chống lại nhiều loại bệnh nhiễm trùng da hoặc những vết loét bị nhiễm trùng. Bạn hoàn toàn có thể chữa bệnh nấm da với sả bằng cách ngâm chân trong bồn nước ( với tỷ suất 3 giọt dầu sả và 2-3 lít nước ấm ) trong vòng 20 phút.

Dinh dưỡng của sả

Sả mang lại rất nhiều quyền lợi dinh dưỡng. Một chén sả có chứa khoảng chừng hơn 10 % hàm lượng sắt, magiê, kali, kẽm và folate khuyến nghị hàng ngày. Khoáng chất có hàm lượng cao nhất trong đó là mangan – khoảng chừng 175 % giá trị khuyến nghị. Mangan là một chất dinh dưỡng thiết yếu và có tính năng điều trị những bệnh loãng xương, thiếu máu và hội chứng tiền kinh nguyệt.

Đặc tính chống viêm

Một điều tra và nghiên cứu được công bố vào năm 2010 cho thấy chiết xuất sả chính là giải pháp điều trị những bệnh viêm nhiễm vô cùng hiệu suất cao. Các nhà nghiên cứu chứng minh và khẳng định những chất chống oxy hóa can đảm và mạnh mẽ trong sả giúp làm giảm sự căng thẳng mệt mỏi. Một điều tra và nghiên cứu tương tự như được công bố cùng năm cho thấy sả chính là một liệu pháp điều trị bệnh viêm ruột vì có năng lực ức chế quy trình sản sinh leukocyte – một loại tế bào bạch cầu, từ đường ruột bị viêm nhiễm.

Tính an toàn của sả

Cây sả tương đối bảo đảm an toàn so với hầu hết mọi người khi dùng để ăn hoặc để chế biến thức ăn hay chữa bệnh trong khoảng chừng thời hạn ngắn. Tuy nhiên, bạn cần quan tâm vì sả có một số ít công dụng phụ ô nhiễm, ví dụ điển hình như gây ra những yếu tố sức khỏe thể chất về phổi sau khi hít phải tinh dầu sả và nếu nuốt phải thuốc chống côn trùng nhỏ làm từ dầu sả hoàn toàn có thể nguy khốn đến tính mạng con người.

Các bài thuốc hay từ sả

Chữa cảm sốt nhức đầu

Liều lượng mỗi ngày 8 – 12 g lá và củ sả dưới dạng thuốc xông hay thuốc hãm. Phổ biến nhất là nồi nước xông lá sả phối hợp với 1 số ít lá khác như lá tre, lá cúc tần, lá bưởi, lá tía tô … Mỗi thứ một nắm, đem nấu nước xông cho ra mồ hôi để chữa cảm sốt, nhức đầu.

Chữa rối loạn tiêu hóa

Sả không chỉ vô hiệu khí từ ruột mà còn giúp ngăn ngừa sự đầy hơi. Bên cạnh đó sả còn kích thích tiêu hóa, khử hôi miệng và tiêu đờm. Ngoài ra, trà từ cây sả và tinh dầu sả ( bạn hoàn toàn có thể uống 3-4 giọt với nước đun sôi để nguội ) còn có tính năng tương hỗ hệ tiêu hóa kém, ăn chậm tiêu, đầy bụng, buồn nôn, nôn mửa, đau dạ dày, co thắt ruột, tiêu chảy hay kích thích trung tiện. Bạn hoàn toàn có thể uống 3 đến 6 giọt tinh dầu sả mỗi ngày để hoàn toàn có thể chữa dần những triệu chứng đau bụng và đầy hơi. Tuy nhiên, bạn nên chú ý quan tâm nếu bị táo bón kèm theo sốt thì không nên dùng sả và cũng không nên cho trẻ nhỏ dưới 1 tuổi tiếp xúc với sả.

Ngăn ngừa ung thư

Theo tác dụng của 1 số ít nghiên cứu và điều tra thì hợp chất citral có trong sả giúp hủy hoại những tế bào ung thư và không làm tổn hại đến những tế bào khỏe mạnh khác. Các chuyên viên cũng khuyến khích nên cho sả vào thức ăn hoặc giã sả vắt làm nước uống thay cho trà. Bên cạnh đó, một số ít nghiên cứu và điều tra khác còn cho thấy sả có chứa beta-carotene-1 loại chất chống oxy hóa hoàn toàn có thể giúp khung hình ngăn ngừa ung thư.

Trị rối loạn kinh nguyệt

Phụ nữ thường gặp rối loạn kinh nguyệt và đau bụng khi hành kinh hoàn toàn có thể vận dụng công thức tích hợp vài giọt tinh dầu sả với một chút ít bột tiêu đen thành một hỗn hợp lỏng để uống dần. Bên cạnh đó, những chị em cũng hoàn toàn có thể ép sả tươi lấy dịch hoặc sắc lấy nước uống để giảm bớt những cơn đau bụng trong quá trình hành kinh và điều hòa kinh nguyệt.

Giải độc hiệu quả

Sả giúp tăng cường số lượng và tần suất việc đi tiểu, giúp gan, đường tiêu hóa, thận, tuyến tụy và bàng quang luôn thật sạch và khỏe mạnh bằng cách vô hiệu những những độc tố không mong ước và axit uric.

Sả hỗ trợ giải độc rượu. Người hay uống rượu có thể dùng 1 bó sả giã nát, thêm nước lọc, gạn lấy 1 chén, uống hết. Người say rượu uống vào sẽ nhanh chóng tỉnh và đỡ mệt, đỡ nhức đầu.

Các món món ăn hải sản ( ốc, nghêu, sò … ) ăn nấu với sả vừa tạo hưong vị thơm ngon vừa giúp tăng cường tiêu hóa, khử lạnh và phòng ngộ độc, đau bụng.

Giảm huyết áp

Tinh chất có trong sả sẽ giúp giảm huyết áp một cách có hiệu suất cao. Nó làm tăng tuần hoàn máu và giúp giảm bớt toàn bộ những yếu tố của huyết áp. Các chuyên viên khuyên rằng, khi huyết áp tăng, bạn uống một cốc nước sả sẽ giúp huyết áp tụt xuống đáng kể.

Hạ sốt

Sả hoàn toàn có thể dùng để điều trị những cơn sốt rét, cúm và cảm lạnh bằng cách ăn sống hoặc giã lấy nước để uống. Vì vậy, việc dự trữ một chút ít sả trong nhà là việc làm vô cùng hữu dụng và tiện nghi. Ngoài ra, vài bụi sả xung quanh nhà hoàn toàn có thể giúp bạn và người thân trong gia đình tránh muỗi cũng như rủi ro tiềm ẩn mắc bệnh sốt xuất huyết do muỗi chích.

Tốt cho hệ thần kinh

Tinh dầu có trong sả còn giúp tăng cường và cải tổ những tính năng của hệ thần kinh, mang lại hiệu suất cao đáng kể trong việc tương hỗ điều trị một số ít bệnh rối loạn hệ thần kinh như bệnh Alzheimer ( bệnh mất trí nhớ ở người già ), bệnh Parkinson, co giật, căng thẳng mệt mỏi, chóng mặt, run rẩy chân tay và động kinh …

Đuổi côn trùng, rắn

Tác dụng chính của sả là ở tinh dầu. Trong lá sả có tinh dầu, thành phần đa phần là geraniola và citronelola. Vì vậy, khi người ta vò lá sả sẽ thấy có một mùi thơm đặc biệt quan trọng phảng phất mùi thơm của chanh. Tinh dầu sả bôi lên da hoặc phun trong nhà hoàn toàn có thể xua đuổi được ruồi, muỗi và những loài côn trùng nhỏ khác như dĩn, bọ chét … Do đó thường được dùng làm thuốc trừ muỗi và khử mùi hôi. Kinh nghiệm dân gian cho thấy trồng cây sả quanh nhà có tính năng xua đuổi rắn.

Giảm cân

Phương pháp này đã được người xứ sở của những nụ cười thân thiện vận dụng rất hiệu suất cao vì sả có năng lực cắt giảm lượng calo trong món ăn. Với họ, sả có tính năng như ớt với năng lực đốt cháy mỡ thừa, làm thôi thúc quy trình trao đổi chất và giúp máu lưu thông tốt hơn.

Làm đẹp da

Tinh dầu sả là một nguyên vật liệu không hề thiếu trong ngành công nghiệp mỹ phẩm vì nó mang lại rất nhiều quyền lợi cho da. Những hiệu quả điển hình nổi bật của sả hoàn toàn có thể nhắc đến là cải tổ chất lượng da, giảm mụn trứng cá, mụn nhọt, đặc biệt quan trọng làm săn chắc những cơ và mô trong khung hình. Sả Open rất nhiều trong những món ăn của người Việt và là nguyên vật liệu vô cùng dễ tìm. Vậy tại sao bạn không tận dụng nó để làm đẹp cho bản thân và giúp khung hình khỏe mạnh hơn mỗi ngày ?

Làm đẹp tóc

Phụ nữ cũng thường nấu nước lá sả để gội đầu cho trơn tóc, sạch gầu và hoàn toàn có thể tránh được 1 số ít bệnh về tóc.

Chữa chàm

Củ sả và tinh dầu sả còn dùng để chữa một số ít bệnh thường thì như giã nát củ sả bôi lên những vết chàm để chữa cho trẻ nhỏ.

Giảm đau, kháng viêm, kháng khuẩn

Tinh chất sả hoàn toàn có thể làm giảm những cơn đau nhức như đau răng, đau cơ, đau khớp hay đau ở những bộ phận khác như đau lưng, đau nhức dây thần kinh, đau đầu. Lấy tinh dầu sả trộn với gấp đôi lượng dầu dừa rồi bôi vào những chỗ đau hoặc sưng sẽ thấy giảm đau rất hiệu suất cao. Trong trường hợp đau cấp tính thì hoàn toàn có thể uống thêm nước sắc của sả tươi. Một số điều tra và nghiên cứu cho thấy sả có chứa nhiều hoạt chất sinh học thuộc nhóm flavonoid, phenolic, ví dụ như teolin, isoorientin 2 ′ – O-rhamnoside, quercetin, kaempferol và apiginin … Chúng mang lại cho sả đặc tính kháng viêm, kháng khuẩn một cách tự nhiên.

Giải cảm:

Kinh giới, tía tô, trắc bách diệp, bạc hà, chanh, ngải cứu, lá tre, lá ổi ( mỗi nồi dùng 5 loại lá ) … đun sôi, dùng để xông giải cảm rất hiệu nghiệm. 15 – 30 g củ sả hoặc lá tươi nấu nước xông. Lá sả, lá tía tô, lá kinh giới, lá ngải cứu, thêm 3 – 4 củ tỏi ( thiếu một thứ cũng không được ), nấu nước xông sẽ trị được nhức đầu ( do thời tiết ). Lá sả, lá tre, lá bưởi ( hoặc lá chanh ), lá tía tô, lá ổi, nấu nước xông, trước khi xông nên múc sẵn một chén để riêng, xông xong uống rồi đắp chăn nằm một lúc sẽ đỡ.

Giảm cảm giác buồn nôn khi có thai: 

Củ sả băm nhỏ hãm với nước sôi uống hàng ngày.

Giải nhiệt, thông tiểu, tiêu thực:

Lá sả tươi 30 – 40 g nấu với 1 lít nước, đun sôi khoảng chừng 5 phút, uống.

Trị nhức đầu: 

Lá sả, lá tía tô, lá kinh giới, lá ngải cứu với vài củ tỏi nấu nước xông.

Trị ho: 

Rễ sả, trần bì, sinh khương, tô tử, mỗi vị 250 g ( 4 vị này giã nát, ngâm rượu 40 oC vừa đủ để được 200 ml ) ; bách bộ bỏ lõi, thái nhỏ, sao khô 500 g ; mạch môn bỏ lõi 300 g ; tang bạch bì tẩm mật, sao vàng 200 g ( 3 vị này sắc và cô đặc lại thành 300 ml cao lỏng ), trộn lẫn cao lỏng và rượu thuốc, ngày uống 2 – 3 lần, mỗi lần 10 ml. Trị ho do cảm lạnh, cảm cúm : Củ sả 40 g, gừng tươi 40 g. Hai thứ rửa sạch, giã nát, nấu với 650 ml nước, sôi khoảng chừng 10 phút, bỏ bã, thêm đường vào nấu cô lại thành cao, ngậm nuốt dần trong ngày. Trị cảm sốt do phong hàn, nhức đầu, không ra mồ hôi : Lá sả, lá chanh, lá bưởi, hương nhu, húng chanh, bạc hà, ngải cứu, kinh giới … Một lần dùng 4 – 6 g mỗi loại nấu nước xông cho ra mồ hôi.

Sạch răng miệng: 

Củ sả non rửa thật sạch, xắt nhỏ, phơi hoặc sấy khô, tán bột, mỗi lần dùng 10 g, ngâm với nước nóng, dùng để súc miệng.

Những lưu ý khi dùng cây sả

Do sả có tính ấm có công dụng làm ra mồ hôi nên chỉ thích hợp dùng để trị những chứng bệnh do hàn ( lạnh ) gây ra. Ví dụ : Khi bạn bị cảm lạnh do đi mưa hoặc do nhiễm lạnh, có những triệu chứng như sợ lạnh, rét run, không ra mồ hôi, đau đầu, đau mỏi body toàn thân, ho, nghẹt mũi, hắt hơi, chảy nước mũi trong, đờm trong loãng bạn hoàn toàn có thể dùng sả xông hoặc sắc uống giúp giải cảm hàn rất tốt.

Tính ấm và tác dụng làm ra mồ hôi của sả sẽ làm hao khí và tân dịch nên các trường hợp cơ thể hư nhược và các chứng bệnh do nhiệt gây ra như cảm nhiệt hay cảm nắng chúng ta không nên dùng sả uống hoặc xông”. Ngày nay, nhiều người dùng tinh dầu sả để tiết kiệm thời gian, để phát huy tối đa tác dụng của tinh dầu sả, các bạn cần lưu ý:

Các loại tinh dầu nói chung đều có đặc thù là rất dễ bay hơi ở nhiệt độ cao. Vì vậy nếu bạn dùng tinh dầu để uống hoặc xông hơi, xông tắm thì tất cả chúng ta nên cho tinh dầu vào sau cuối sau khi đã đun xong nước sôi. Và tất cả chúng ta cũng đừng quên đậy kín nắp sau mỗi lần sử dụng tinh dầu sả. Như vậy sẽ giúp ta phát huy được những tính năng của tinh dầu sả một cách tốt nhất. Phụ nữ mang thai và đang cho con bú trọn vẹn không nên ăn sả hoặc những thực phẩm chứa sả trong suốt thời kỳ mang thai. Nguyên nhân vì sả có tính kích thích tử cung và chu kỳ luân hồi kinh nguyệt, hoàn toàn có thể dẫn đến thực trạng sảy thai. Hiện vẫn chưa có rất đầy đủ thông tin đáng đáng tin cậy về tính bảo đảm an toàn của cây sả so với phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú. Do đó, để tự giữ bảo đảm an toàn cho bản thân, những bà mẹ hãy quan tâm tránh sử dụng sả.

Source: dolatrees.com
Category: Cây