Giống Cây Giổi Xanh, hạt giống giổi xanh, giổi thơm lấy hạt

Author:

Category:

Mô tả

CÂY GIỔI XANH
Tên khoa học: Michelia mediocris Dandy
Họ thực vật: Ngọc lan (Magnoliaceae)
(Nguồn chính: Nguyễn Thị Nhung, 2009)

1. Đặc điểm hình thái cây giổi xanh

Cây gỗ lớn, thường xanh, cao 25-35 m, đường kính ngang ngực đạt 80-100 cm. Thân thẳng, tròn đều, phân cành cao. Cành non có lông, có lỗ bì trắng và có sẹo vòng. Vỏ xám, nhẵn, bong nhẹ. Thịt vỏ màu vàng nâu, mềm, dầy, có mùi thơm nhẹ. Lá đơn hình bầu dục dài, mọc cách, nhẵn, đầu có mũi ngắn, màu xanh nhạt, bóng, dài 8-15 cm, rộng 3-5 cm. Gân bên 10-16 đôi. Lá kèm có lông mặt ngoài .
Hoa đơn độc mọc đầu cành, cuống có lông, cánh hoa màu trắng. Quả kép dài 6-10 cm, gồm nhiều hạt hình trứng thuôn hay cầu dẹt. Hạt màu đỏ .

Gioi xanh

2. Đặc tính sinh thái cây giổi xanh

Cây phân bổ ở những vùng đồi núi có độ cao dưới 700 m so với mực nước biển trong những rừng lá rộng thường xanh. Chúng phân bổ rải rác từ Tỉnh Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Nghệ An cho tới Tây Nguyên. Giổi xanh ưa đất sâu ẩm, tốt, thoát nước. Nó mọc trên nhiều loại đất feralit tăng trưởng trên gnai, micasit, phiến thạch sét, phiến thạch mica, macma axit. Chúng thường sống hỗn loại với những loài như Lim xẹt, Ràng ràng mít, Re, Ngát ( ở miền Bắc ) hoặc với Xoay, Thông nàng, Trám, Vạng, Giẻ ( ở Tây Nguyên ). Cây ưa sáng, sinh trưởng tương đối nhanh, tái sinh hạt tốt. Cây non chịu bóng nhẹ .
Mùa ra hoa tháng 3-4, quả chín tháng 9-10. Một kg hạt có 4500 – 5000 hạt. Hạt tốt, gieo đúng kỹ thuật hoàn toàn có thể tạo được trên 2500 cây / 1 kg .

3. Giống và tạo cây giổi xanh con

Hạt giống được thu hái trên những cây giống từ 20 tuổi trở lên, có đường kính trên 30 cm, thân thẳng đẹp, tán đều phân cành cao, cành nhỏ, không sâu bệnh trong rừng tự nhiên, rừng trồng hay trong những khu rừng giống chuyển hoá .
Hạt giống được thu hái từ tháng 8 đến tháng 10 ở những tỉnh miền Trung và Tây Nguyên, từ tháng 9 đến tháng 11 ở những tỉnh vùng núi phía Bắc .
Chỉ thu quả khi vỏ chuyển từ màu xanh sang màu vàng sẫm, tử y có màu đỏ, hạt màu đen .
Giống được thu hái bằng cách trèo lên cây lấy quả nhưng không được bẻ cành làm tác động ảnh hưởng đến tán cây .
Chỉ thu những hạt có phôi cứng, màu trắng sữa, không thu hạt có phôi đã bị teo, tử y chuyển sang màu vàng .
Sau khi thu hái quả được chất thành đống cao không quá 30 cm trên sàn nhà, ủ quả 1-2 ngày sau đó phơi trong nắng nhẹ để tách hạt. Hạt được ngâm trong nước 1-2 ngày sau đó sát nhẹ đãi sạch tử y trong nước lấy hạt đen. Hạt đen được phơi nơi thoáng gió khi hạt se triển khai bảo quản hạt .
Hạt Giổi xanh được dữ gìn và bảo vệ theo 2 giải pháp : Bảo quản trong cát ẩm : hạt được trộn đều với cát có nhiệt độ 8-10 % ( nắm cát trong tay khi bỏ ra cát không bị rơi ) với tỷ suất 1 hạt : 3 cát theo thể tích, trên phủ một lớp cát ẩm .
Định kỳ 10-15 ngày hòn đảo hạt 1 lần, tưới nước bổ trợ nhằm mục đích bảo vệ nhiệt độ khởi đầu, chiêu thức này hoàn toàn có thể dữ gìn và bảo vệ khối lượng hạt lớn, thời hạn dữ gìn và bảo vệ không được quá 3 tháng .
Bảo quản hạt trong điều kiện kèm theo lạnh : Với khối lượng hạt không lớn hoàn toàn có thể bảo quản hạt trong tủ lạnh ở nhiệt độ từ 5-15 oC, thời hạn dữ gìn và bảo vệ không quá 9 tháng .
Hạt giống phải có màu đen sạch, có tỷ suất nẩy mầm đạt trên 85 % .
Đất làm vườn ươm tạo cây Giổi xanh tuân thủ theo những nhu yếu chung về vườn ươm cây lâm nghiệp .
Đất làm vườn ươm được cuốc, xới, làm sạch cỏ sau đó lên luống có chiều cao 10-15 cm, rộng 1 m, chiều dài tuỳ theo chiều dài của vườn ươm, xếp bầu trên luống để cấy cây .
Gieo hạt trước khi trồng 8-10 tháng tuy nhiên do hạt giổi nhanh mất sức nẩy mầm nên sau khi thu hái hoàn toàn có thể gieo hạt ngay để tăng tỷ suất nẩy mầm của hạt .
Hạt được giải quyết và xử lý theo cách : ngâm hạt đen trong nước từ 4-6 giờ, sau đó vớt ra rửa sạch, ủ trong bao vải 7-10 ngày, khi hạt nứt nanh hoặc có 2 lá mầm thì cấy vào bầu .
Vỏ bầu làm bằng Polyetylen có kích cỡ 10×18 cm, xung quanh đục lỗ thoát nước. Ruột bầu có tỷ suất 89 % đất vườn ươm hoặc đất rừng, 10 % phân chuồng hoai, 1 % NPK có thành phần 5 : 10 : 5 hoặc 10 : 10 : 5 .
Trước khi cấy cây mầm vào bầu phải tưới nước trên luống, dùng que cấy cây mầm vào bầu, sau khi cấy cần che bóng 50-60 %, hàng ngày tưới nước đủ ẩm cho luống cấy cây .
Trong thời hạn hai tháng sau khi cấy cây phải tưới nước 2 lần / ngày vào sáng sớm và chiều khi trời râm mát. Sau 2 tháng mỗi ngày tưới 1 lần cho đủ nhiệt độ. Bón thúc cây con bằng cách tưới dung dịch NPK ( 5 : 10 : 5 ) nồng độ 0,5 %, với liều lượng 2 lít trên 1 mét vuông, hoặc tưới phân chuồng hoai đã pha loãng. Sau mỗi lần tưới phân phải tưới nước để rửa sạch lá .

Khi cây con cao 10-15cm cần đảo bầu kết hợp phân loại theo chiều cao để chăm sóc những cây sinh trưởng kém. Trong thời gian 3-4 tháng tiếp tục đảo bầu và phân loại cây để chăm sóc cho đến khi đem trồng. Sau 4 tháng giảm một nửa độ tàn che, tháng thứ 6 bỏ hoàn toàn dàn che, giảm dần lượng tưới nước từ tháng thứ 4-5, ngừng tưới nước 3-4 tuần trước khi đem trồng.

Để phòng trừ nấm, bệnh phải dùng Benlát C nồng độ 0,05 % phun lên luống trước khi cây cây 1 tuần, sau đó 10-15 ngày phun 1 lần với lượng thuốc phun 2 lít cho 1 mét vuông .
Cây con đem trồng phải đạt 8-10 tháng tuổi, cao 40-50 cm, có đường kính gốc 0,3 – 0,5 cm, sinh trưởng thông thường, lá xanh, thân thẳng, không sâu bệnh .

4. Trồng và chăm sóc rừng cây giổi xanh

Áp dụng tiêu chuẩn ngành 04TCN 130 – 2006 – quy trình tiến độ kỹ thuật trồng rừng Giổi xanh của Bộ NN&PTNT .
Giổi xanh được trồng ở những nơi có nhiệt độ không khí trung bình năm từ 20 đến 25 oC, lượng mưa trung bình năm 1500 – 2500 mm, độ cao so với mặt biển không quá 1000 m. Giổi xanh thích hợp với những loại đất Feralit đỏ vàng, vàng đỏ, xám vàng tăng trưởng trên sa thạch, phiến thạch, đá macma axit, phiến thạch mica, đất còn đặc thù đất rừng, sâu, ẩm, thoát nước, tầng dầy trên 40 cm, hàm lượng mùn từ 4-5 %, lượng K2O dễ tiêu trên 10 mg / 100 g đất. Giổi xanh được trồng ở rừng nghèo kiệt ( IIIa1 ), rừng non hồi sinh ( IIa ) hay đất trảng cây bụi có cây gỗ rải rác .
Các tỉnh miền Bắc trồng vào vụ Xuân hay đầu vụ Hè từ tháng 3-6 ; vùng Bắc Trung Bộ trồng vào tháng 10-11 ; vùng Đông Nam Bộ, duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên trồng vào tháng 6-8 .
Giổi xanh được trồng để làm giàu rừng hay trồng rừng kinh doanh thương mại gỗ lớn ở rừng nghèo kiệt, rừng non phục sinh, đất sau nương rẫy hoặc đất rừng sau khai thác trắng. Trồng Giổi xanh làm giàu rừng theo băng hay theo đám .

Trồng Giổi xanh làm giàu rừng theo băng: Áp dụng cho rừng nghèo kiệt, thiếu tái sinh và rừng non phục hồi sau nương rẫy. Băng được thiết kế theo hướng Đông – Tây hoặc theo đường đồng mức với địa hình có độ dốc lớn hơn 15o. Đối tượng trồng rừng có tầng cây cao 8-10m phát băng trồng rộng 5-6m, băng chừa 8-10m. Đối tượng trồng rừng có tầng cây cao 12-15m phát băng trồng 7-8m băng chừa 10-12 m. Đối tượng trồng rừng có tầng cây cao trên 15m phải hạ tán xuống dưới 15m, phát băng trồng rộng 7-8m, băng chừa 10-12m. Trên băng trồng thực bì được phát sạch đến gốc sau đó dọn ra hai bên chỉ để lại cây tái sinh  và cây gỗ kinh tế, chặt bỏ hay ken chết các cây không phải là cây kinh tế có đường kính trên 10cm. Cuốc hố 40x40x40 cm trước khi trồng 1 tháng, lấp hố trước khi trồng 10-15 ngày. Trên mỗi băng trồng 1 hàng Giổi xanh, cự li cây cách cây 4 m.

Trồng Giổi xanh làm giàu rừng theo đám: Áp dụng cho rừng nghèo kiệt hay rừng non phục hồi  nhưng trong quần thể rừng có diện tích đám trống tối thiểu là 200m2. Trong các đám trống thực bì được phát sát đến gốc, băm nhỏ, dọn ra ngoài, chặt bỏ hoặc ken chết cây không phải là cây kinh tế có đường kính trên 10cm, chừa lại cây tái sinh và cây gỗ lớn kinh tế. Đám rừng xung quanh lỗ trống phải chặt bỏ dây leo, hoặc cây không phải là cây kinh tế có tán lớn ảnh hưởng đến cây trồng trong đám. Cuốc hố 40x40x40cm trước khi trồng ít nhất 1tháng, lấp hố trước khi trồng 10-15 ngày. Trong đám bố trí cây cách đều nhau với cự li 4mx 4m.

Trồng rừng Giổi xanh với mục đích kinh doanh gỗ lớn: Áp dụng đối với trảng cây bụi phục hồi sau nương rẫy hoặc đất rừng sau khai thác. Trồng hỗn loài giữa Giổi xanh và Keo lá tràm hay keo lai, trồng 1 hàng Giổi xen lẫn 1 hàng keo phù trợ. Nơi có lập địa tương đối bằng phẳng thiết kế rạch trồng theo hướng Đông Tây, nơi có độ cao trên 15o thiết kế rạch trồng theo đường đồng mức, rạch trồng rộng 4m. Phát sạch, chặt, băm vụn và dọn thực bì ra ngoài diện tích trồng rừng chỉ để lại cây tái sinh và cây mục đích. Cuốc hố kích thước 60x60x60 cm đối với nơi tương đối bằng phẳng hoặc 40x40x40 cm với nơi dốc trên 15o, cuốc hố trước 1 tháng, lấp hố trước 15 ngày. Trong mỗi rạch trồng 1 hàng Giổi xanh vào chính giữa rạch với cự li 4x4m, các loài keo trồng với cự li 3x3m.

Rạch bỏ vỏ bầu trước khi trồng, không làm vỡ bầu, đặt cây thẳng giữa hố, lấp đất đầy mặt hố, nén chặt xung quanh bầu, vun lớp đất mặt xung quanh cổ rễ .
Một tháng sau khi trồng kiểm tra hiện trường để trồng dặm những cây chết. Sau 3 tháng thực thi nghiệm thu sát hoạch tỷ suất sống trên 90 % đạt nhu yếu .
Rừng trồng được chăm nom trong 5 năm liền :
– Năm thứ nhất : Sau khi trồng 2-3 tháng phát quang thực bì, dây leo, cỏ dại xâm lấn cây mới trồng, làm cỏ xới đất xung quanh gốc cây rộng 1 m .
– Năm thứ hai : Chăm sóc 3 lần, lần 1 vào đầu vụ xuân, phát dây leo bụi rậm xâm lấn cây cối. Lần 2 vào đầu mùa mưa, vun xới quanh gốc trong khoanh vùng phạm vi 1 m, tích hợp bón phân NPK ( 5 : 10 : 3 ) lượng bón 200 g / cây. Lần 3, phát quang thực bì dây leo, cây bụi xâm lấn cây xanh vào cuối mùa mưa .
– Năm thứ ba : Chăm sóc 2 lần, lần 1 vào đầu vụ xuân, phát quang thực bì, dây leo cây bụi xâm lấn cây cối. Lần 2, phát thực bì, dây leo, xới vun gốc tích hợp bón phân NPK như năm thứ hai .
Sau khi trồng 2-3 năm khi thấy tán cây phù trợ ảnh hưởng tác động đến sinh trưởng của cây giổi cần phải kiểm soát và điều chỉnh tỷ lệ cây phù trợ .
Năm thứ tư và thứ năm, chăm nom 1 lần / năm. Nội dung chăm nom gồm phát dây leo, bụi rậm, cây bụi, vô hiệu cây sâu bệnh, cây không mục tiêu có tán lớn tác động ảnh hưởng đến cây xanh trong băng, rạch .

5. Khai thác, sử dụng

Gỗ Giổi xanh có giác lõi phân biệt. Lõi màu vàng, cứng, mịn, bền, nhẹ, tỷ trọng 0,58, dễ gia công, ít cong vênh, không bị mối mọt. Gỗ dùng đóng đồ mộc trong mái ấm gia đình, đóng tàu thuyền, làm nhà .

Là loài cây đang được sử dụng trồng làm giàu rừng. Một số nơi đã trồng quy mô hàng trăm ha, cây sinh trưởng tốt, có nhiều triển vọng.

Trong quy trình kinh doanh thương mại rừng Giổi xanh triển khai nuôi dưỡng rừng 2 lần vào những năm thứ 7-8 và những năm thứ 10-12 .
Lần 1 vào năm thứ 7-8 khi cây Giổi xanh trong băng hay rạch đã khép tán triển khai vô hiệu cây sinh trưởng kém, cây cong queo, sâu bệnh, … phát luỗng dây leo, bụi rậm, chặt bỏ cây không có mục tiêu kinh tế tài chính trong băng chừa có tán chèn ép cây giổi trong băng trồng, quan tâm khi kiểm soát và điều chỉnh tỷ lệ trong băng trồng không chặt 2 cây liền nhau .
Lần 2 liên tục phát luỗng dây leo, bụi rậm, kiểm soát và điều chỉnh tỷ lệ, mở tán cho cây giổi sinh trưởng, tăng trưởng .

Source: dolatrees.com
Category: Cây

Đàm Minh Đứchttps://dolatrees.com
Tôi là Đàm Minh Đức người đã từng gắn bó và nghiên cứu rất nhiều năm trong ngành nông nghiệp. Trong đầu tôi luôn suy nghĩ về việc trồng cây gì và ăn quả gì để dân tộc Việt Nam bớt nghèo. Dolatrees là một Websites được viết từ những trải nghiệm thực tế và từ cái tâm của mình. Đây là một kênh bạn có thể tham khảo để nâng cao sức khỏe và cuộc sốc của bạn

Read More

Related Articles

BÌNH LUẬN

Vui lòng nhập bình luận của bạn
Vui lòng nhập tên của bạn ở đây