Tên khoa học: Acacia auriculiformis A. Cunn. ex Benth.
Họ thực vật: Trinh nữ (Mimosaceae)
1. Đặc điểm hình thái
Là cây gỗ nhỡ, chiều cao hoàn toàn có thể hơn 25 m, đường kính hoàn toàn có thể tới 60 cm. Thân tròn thẳng, tán rộng và phân cành thấp, cành thường phân nhánh đôi, vỏ dầy màu nâu đen .
Cây con ở quá trình 2-3 tuần kể từ khi nẩy mầm có 1-2 lá kép lông chim 2 lần chẵn được gọi là lá thật. Tiếp theo sau đó Open lá biến dạng trung gian phần đầu vẫn là lá kép, phần cuống phình ra tạo thành hình mũi mác thẳng, dài và rộng bản. Sau đó, lá kép bị mất trọn vẹn được thay thế sửa chữa bằng lá đơn trưởng thành, mọc cách, mép lá không có răng cưa, phiến hơi cong như hình lưỡi liềm, gọi là lá giả. Loại lá này được sống sót trong suốt thời hạn sống của cây, lá dày, màu xanh thẫm, cuống ngắn có 3 gân gốc chạy song song dọc theo phiến lá .
Hoa tự hình bông dài 8-15 cm, mọc ở nách lá gần đầu cành, tràng màu vàng nhiều nhị vươn dài ra ngoài hoa .
Quả đậu xoắn, hạt nằm ngang, tròn và dẹt khi khô màu nâu bóng, dây rốn dài, quấn quanh hạt. Khi còn non quả hình dẹt, mỏng dính, thẳng, màu vàng khi già chuyển sang mầu nâu nhạt, vỏ quả khô hình xoắn, mỗi quả có từ 5-7 hạt .
Khi chín vỏ quả khô và nứt ra, hạt vẫn được dính với vỏ bằng một sợi dây màu vàng ở rốn hạt. Hạt màu nâu đen và bóng, mỗi kg có 45.000 – 50.000 hạt .
2. Đặc tính sinh thái
Keo lá tràm phân bổ tự nhiên đa phần ở phía Bắc bang Queensland và Northern Territory của Ôxtralia và nhiều vùng của Papua Niu Ghi Nê, lê dài tới Irian Jaya và quần đảo Kai của Inđônêxia. Phạm vi phân bố nằm giữa vĩ độ 50 và 170 Nam, nhưng tập trung chuyên sâu đa phần ở những vĩ độ từ 8-160 Nam, độ cao tuyệt đối dưới 600 m, phân bổ nhiều nhất ở dưới 100 m. Hiện nay Keo lá tràm đã được nhân rộng và gây trồng ở nhiều nước trên quốc tế như Thailand, Trung Quốc, Malaixia, Philippin, Nước Ta, Ấn Độ, … .
Ở nước ta Keo lá tràm được nhập nội và trồng thử nghiệm vào những năm 1960 tại miền Nam, đến đầu những năm 70 đã được lan rộng ra diện tích quy hoạnh trồng ra 1 số ít tỉnh miền Trung, tại Huế Keo lá tràm được sử dụng làm cây xanh đô thị dọc hai bên bờ sông Hương. Cuối thập kỷ 80 của thế kỷ XX Keo lá tràm đã được gây trồng ở hầu hết những tỉnh miền Bắc từ vĩ tuyến 17 trở ra nổi bật là tại Ba Vì – TP. Hà Nội, Hữu Lũng – Thành Phố Lạng Sơn, Đại Lải – Vĩnh Phúc, Đồng Hỷ – Thái Nguyên. Được sự hỗ trợ vốn của những tổ chức triển khai quốc tế như SAREC, SIDA, FAO, PAM, … vào đầu những năm 80 nhiều nguồn giống có giá trị đã được đưa vào nước ta trồng sản xuất và ship hàng cho công tác làm việc điều tra và nghiên cứu .
Keo lá tràm là loài cây ưa sáng mạnh, năng lực thích ứng rộng, chúng hoàn toàn có thể sống được ở những vùng có mùa khô lê dài từ 4-6 tháng, lượng mưa hàng năm chỉ khoảng chừng 600 – 700 mm, hoặc những vùng lạnh nhiệt độ xuống dưới 100C nhưng tăng trưởng kém. Tuy nhiên, chúng sinh trưởng tốt ở những nơi có khí hậu nóng ẩm và cận ẩm, nhiệt độ trung bình năm trên 240C, nhiệt độ tháng nóng nhất từ 32-340 C, tháng lạnh nhất từ 17-220 C. Lượng mưa trung bình năm trong khoảng chừng 2000 – 2500 mm, và chỉ có từ 1-2 tháng mùa khô, độ cao từ 0-600 m, tốt nhất ở độ cao dưới 100 m so với mực nước biển .
Keo lá tràm là loài cây dễ gây trồng, thích nghi được với nhiều loại đất đai khác nhau như đất cát ven biển, đất đồi núi tăng trưởng trên phiến thạch sét, phiến thạch mica, nai, granit, phù sa cổ …, với độ pH từ 3-9. Chúng thích nghi tốt với những nơi có tầng đất sâu ẩm, giàu dinh dưỡng và nơi có pH trung tính hoặc hơi chua. Tuy nhiên những cây họ Đậu nói chung và Keo lá tràm nói riêng nhờ có nốt sần có năng lực cố định và thắt chặt đạm nên chúng không những có năng lực thích ứng tốt trên những loại đất xấu, thoái hoá, nghèo kiệt dinh dưỡng, nhất là nghèo đạm mà còn có công dụng tái tạo đất rất tốt .
4. Giống và tạo cây con
Áp dụng tiêu chuẩn ngành QPN19-96 – quy phạm kỹ thuật trong thời điểm tạm thời trồng rừng Keo lá tràm phát hành kèm theo quyết định hành động số 1410 NN / QĐ ngày 20-8 / 1996 của Bộ NN và PTNT .
Cây 3-4 năm tuổi đã cho quả nhưng để bảo vệ thu được hạt có chất lượng tốt, chỉ thu quả ở những cây mẹ từ 5 tuổi trở đi trong những rừng giống, vườn giống đã được công nhận. Ưu tiên lấy giống của những nguồn gốc Coen river, Mibini, Morehead river đã được công nhận là giống văn minh kỹ thuật để Giao hàng trồng rừng .
Đặc biệt chăm sóc sử dụng những giống mới được công nhận gồm những dòng AA1, AA5, AA9 cho những tỉnh vùng Đông Nam Bộ và những nơi có điều kiện kèm theo tương tự như ; những dòng BVlt25, Bvlt83, Bvlt84, Bvlt85 cho Đông Hà – Quảng Trị, Ba Vì – TP.HN ; dòng Clt7 cho vùng Bắc Trung Bộ, Đông Nam Bộ và những nơi có điều kiện kèm theo tựa như ; những dòng Clt19, Clt57, Clt64, Clt98, Clt133 cho Đồng Hới – Quảng Bình và những nơi có điều kiện kèm theo tương tự như ; những Clt1F, Clt18, Clt26, Clt43, Clt171 cho Bầu Bàng – Tỉnh Bình Dương và những nơi tựa như .
Thời gian thu hái quả so với những tỉnh miền Nam là tháng 2-3, còn với những tỉnh miền Bắc thu hái muộn hơn vào tháng 4-6. Quả thu về đem hong phơi khoảng chừng 3 ngày cho vỏ quả khô đều, sau đó tách hạt bằng cách cho quả vào bao tải đập cho hạt tách ra, tiếp đến vô hiệu vỏ, tạp vật đem phơi hạt trong bóng râm 2-3 ngày, hạt khô ( khi nhiệt độ trong hạt còn khoảng chừng 7-8 % ) được cất trữ trong túi ni lông, để nơi khô ráo thoáng mát, hoàn toàn có thể giữ được sức nảy mầm 18 tháng .
Tỷ lệ chế biến khoảng chừng 3-4 kg quả cho 1 kg hạt, tỷ suất nảy mầm bắt đầu hoàn toàn có thể đạt 90 % .
Hạt Keo lá tràm có lớp vỏ dày, cứng khó thấm nước và thấm khí do đó trước khi gieo phải được xử lý bằng nước nóng 1000C. Ngâm hạt trong nước sôi 1-2 phút, sau đó vớt ra ngâm vào nước lạnh qua đêm, vớt ra rửa chua xong ủ hạt trong túi vải sau 2-3 ngày hạt bắt đầu nứt nanh đem ra cấy vào bầu (trong thời gian ủ hạt phải tiến hành rửa chua hàng ngày). Có thể gieo hạt thẳng bầu hoặc gieo vãi trên luống mà không cần ủ hạt trong túi vải, cần lưu ý khâu phòng bệnh, nấm cho hạt trước khi gieo.
Ngoài tạo cây con từ hạt, hoàn toàn có thể dùng chiêu thức nhân giống sinh dưỡng để tạo cây con ( giâm hom và nuôi cấy mô ) do Keo lá tràm là cây có thông số nhân giống bằng giâm hom cao. Hom phải được trẻ hoá, do đó cần phải kiến thiết xây dựng vườn vật tư lấy hom. Vật liệu giâm hom sau khi thu về được giải quyết và xử lý để tạo hom, chọn những hom bánh tẻ, cắt bớt chiều dài chỉ để lại 10-15 cm, lá được cắt bớt để hạn chế thoát hơi nước, để lại 2-3 lá / hom, cắt bỏ 2/3 phiến lá, gốc hom cắt vát chéo. Tiếp đó hom được khử nấm bằng dung dịch benlat 1-2 % trong khoảng chừng 5-10 phút thì vớt ra chấm thuốc kích thích ra rễ và cắm vào bầu đất hoặc cát đã được giải quyết và xử lý bằng Benlat. Hom được để trong lồng chụp có ni lông trùm kín để giữ ẩm, phía trên lồng chụp được che bằng lưới đen để tránh ánh sáng trực tiếp. Phải luôn bảo vệ giữ ẩm cho hom, liều lượng phun cần phải địa thế căn cứ vào thời tiết. Sau khoảng chừng 2-3 tuần hom mở màn ra rễ, nếu được chăm nom tốt tỷ suất hom ra rễ hoàn toàn có thể trên 90 % .
Tuỳ theo mục tiêu mà tiêu chuẩn cây con đem trồng rừng có khác nhau, nếu trồng rừng phòng hộ cây cao 1-1, 2 m đường kính cổ rễ 1-1, 5 cm, còn trồng sản xuất thì cây cao 20-25 cm, đường kính cổ rễ 0,3 – 0,4 cm là đạt tiêu chuẩn .
5. Trồng và chăm sóc rừng
Thích hợp gây trồng ở những nơi có lượng mưa trung bình năm 1600 – 2100 mm, nhiệt độ trung bình năm 24-28 oC, nhiệt độ trung bình tháng nóng nhất <3 2 oC, nhiệt độ trung bình tháng lạnh nhất > 22 oC, nhiệt độ tối cao tuyệt đối <3 4 oC, nhiệt độ tối thấp tuyệt đối > 14 oC, có 0-3 tháng mưa ít hơn 50 mm, độ cao trên 250 m so với mực nước biển, địa hình dốc < 25 o ; loại đất xám, đất đỏ vàng trên đá khác, đất đỏ trên mắc ma bazơ và trung tính, đất phù sa, độ dày tầng đất trên 100 cm . Có thể lan rộng ra gây trồng ở những nơi có lượng mưa trung bình năm 1200 - 1600 mm, 2100 - 2500 mm, nhiệt độ trung bình năm 22-24 oC hoặc 28-30 oC, nhiệt độ trung bình tháng nóng nhất 32-34 oC, nhiệt độ trung bình tháng lạnh nhất 17-22 oC, nhiệt độ tối cao tuyệt đối 34-40 oC, nhiệt độ tối thấp tuyệt đối 12-14 oC, có 3-5 tháng mưa ít hơn 50 mm, độ cao 250 - 500 m so với mực nước biển, địa hình dốc 15-25 o ; loại đất phèn trung bình và nhẹ, đất cát, đất đỏ vàng và đất mùn trên núi, đất xói mòn trơ sỏi đá, đất thung lũng dốc tụ, đất có độ dày 50-100 cm .
Hạn chế gây trồng ở những nơi có lượng mưa bình quân năm <1200 hoặc >2500 mm, nhiệt độ bình quân năm 22
Diện tích đất tự nhiên toàn quốc thích hợp để trồng Keo lá tràm chiếm 24,5 %, hoàn toàn có thể lan rộng ra 45,5 %, ít thích hợp 30,0 % .
Ở nước ta Keo lá tràm thường trồng thuần loài, một số ít nơi cũng được trồng hỗn loài với 1 số ít cây như bạch đàn, Phi lao, trám, thông, …
Các tỉnh Bắc bộ và Thanh Hoá trồng vụ Xuân Hè ( tháng 3-5 ), hoàn toàn có thể trồng vụ Thu ( tháng 7-8 ). Các tỉnh ven biển miền Trung trồng vụ Thu Đông ( tháng 9-11 ). Các tỉnh Tây Nguyên và Nam bộ trồng đầu mùa mưa ( tháng 4-6 ) .
Ở những nơi đất bị ngập úng, đất cát bán ngập, đất phèn phải lên líp, trồng sau khi mùa mưa khởi đầu được 1 tháng là tốt nhất .
Nơi có thực bì cao và dày rậm phải phát dọn thực bì tổng lực hoặc theo băng, nơi thực bì thưa thớt thì chỉ cần phát dọn quanh hố trồng, làm đất cục bộ, cuốc hố với size 40×40 x40cm .
Mật độ trồng thường 2500 – 3000 cây / ha cho rừng thuần loài để phòng hộ, còn với rừng hỗn giao tuỳ theo mục tiêu mà sắp xếp cho tương thích. Đối với rừng trồng sản xuất, tỷ lệ trồng thích hợp là 1300 – 1600 cây / ha .
Là loài cây ưa sáng mạnh do đó sau khi trồng phải quan tâm chăm nom phát luỗng giây leo bụi rậm ép chế bảo vệ đủ ánh sáng cho cây xanh nhất là trong 3 năm đầu khi rừng chưa khép tán .
6. Khai thác, sử dụng
Keo lá tràm là cây thường xanh với tán lá khá dày, hệ rễ tăng trưởng và có nấm cộng sinh cố định và thắt chặt đạm nên có tính năng chống xói mòn, phòng hộ và tái tạo đất rất tốt .
Là cây đa tính năng, mọi mẫu sản phẩm thu từ cây đều có giá trị kinh tế tài chính. Gỗ có tỷ trọng khá cao ( 0,6 – 0,75 ), màu nâu đỏ hoặc xám nâu, nặng và rắn, có vân thớ đẹp giống như gỗ cẩm lai nên có nhiều nơi gọi là gỗ cẩm lai giả. Gỗ được sử dụng cho nhiều mục tiêu khác nhau như làm trụ mỏ, ván dăm, nguyên vật liệu giấy, kiến thiết xây dựng nhà cửa, làm đồ gia dụng và đồ mộc xuất khẩu, …. Cây cũng hoàn toàn có thể dùng làm cây chủ để nuôi thả cánh kiến đỏ, làm giá thể để nuôi mộc nhĩ hoặc làm củi. Vỏ chứa tanin ( hàm lượng 13 % ) hoàn toàn có thể dùng cho nghề thuộc da .
Ngoài giá trị từ gỗ và vỏ, hoa Keo lá tràm còn hoàn toàn có thể dùng để sản xuất nước hoa và ship hàng cho nghề nuôi ong vừa phân phối mật ong cho thị trường vừa góp thêm phần gián tiếp thôi thúc quy trình thụ phấn cho cây xanh. Keo lá tràm có hoa màu vàng tươi và hoàn toàn có thể ra hoa nhiều lần trong năm, có bộ tán khá đẹp, cây dễ trồng, ít sâu bọ nên hoàn toàn có thể trồng làm cây xanh, cây trang trí trong những khu vui chơi giải trí công viên và ven những đường phố .
Chu kỳ kinh doanh thương mại gỗ nhỏ để làm gỗ giấy, gỗ dăm thường 9-10 năm tỉa thưa 1 lần vào tuổi 5-6, chặt bỏ những cây mọc kém, bị chèn ép, chỉ để lại 800 – 1000 cây tốt phân bổ đều trên 1 ha .
Để kinh doanh gỗ lớn có thể tỉa thưa 2 lần, lần đầu vào tuổi 6-8, cường độ tỉa từ 1/3 đến 2/5 số cây ban đầu, lần 2 tỉa vào tuổi 10-15, chỉ để lại 400-500 cây tốt nhất trên 1 ha sau 20-25 năm sẽ khai thác chính là phù hợp.
Năng suất thu được với kinh doanh thương mại gỗ nhỏ sau 9-10 năm có đạt được 12-15 m3 / ha / năm, nơi đất tốt và trồng thâm canh hoàn toàn có thể đạt 20 thậm chí còn 30 m3 / ha / năm .
Sau khi khai trắng luân kỳ 1 Keo lá tràm tái sinh hạt rất mạnh với hàng vạn cây trên một ha, nếu cành nhánh để lại được rải đều và đốt thì tỷ suất cây tái sinh còn cao hơn nhiều. Do vậy, nếu có giải pháp tỉa thưa nuôi dưỡng, thực thi tái sinh tự nhiên thích hợp hoàn toàn có thể tạo thành rừng mới cho luân kỳ 2 mà không phải trồng lại .
Tin mới nhất
Các tin khác
Source: dolatrees.com
Category: Cây
