‘Cây gia đình’ bói quả mùa Xuân này

Author:

Category:

(dolatrees.com) – Bài hát Cây gia đình – tác phẩm của cặp đôi tác giả: nhạc sĩ Quỳnh Hợp, nhà thơ Nguyễn Thị Mai được “trồng” ở trang 44 sách Âm nhạc 1 bộ Kết nối tri thức với cuộc sống (NXB Giáo dục Việt Nam 2020).

Gặp lại các tác giả được đưa vào SGK (Kỳ 25): Hoài Vũ – đau đáu về một 'miền xanh'

Gặp lại các tác giả được đưa vào SGK (Kỳ 25): Hoài Vũ – đau đáu về một ‘miền xanh’

Nói đến nhà thơ Hoài Vũ, hoàn toàn có thể ít người biết, nhưng nói đến bài hát Vàm Cỏ Đông thì ngược lại. Vàm Cỏ Đông là bài hát mà nhạc sĩ Trương Quang Lục phổ bài thơ cùng tên của Hoài Vũ. Bài hát với lời thơ của Hoài Vũ đã đi vào lòng tình nhân nhạc nhiều thế hệ …

Lời bài hát dung dị: “Hoa thơm là mẹ/ Quả ngọt là con/ Lá cành là bố/ Đan che bóng tròn/ Ông bà là gốc/ Rễ ôm đất lành/ Rễ bền gốc vững/ Cây đời thêm xanh”.

Một chọn lựa thành công của nhóm biên soạn

Trang sách giáo khoa này là một lựa chọn thành công xuất sắc của nhóm biên soạn. 32 chữ cùng 33 nốt nhạc đã xây nên một hình tượng thẩm mỹ và nghệ thuật xinh xắn nhưng đầy đặn, thâm thúy mà dễ biểu lộ. Bài hát có tầng nghĩa nổi với hình bóng vạn vật thiên nhiên hoa thơm, quả ngọt, lá cành … hiện ra thật thân thiện. Chính hoa, lá, cành và gốc cây nhìn thấy ấy, theo đà vần “ con – tròn ”, “ lành – xanh ” dẫn lối, để học trò lớp 1 nhìn ra cả bộ rễ khiêm nhường ẩn dưới “ đất lành ” kia .
Hình ảnh cái cây ngoài đất trời mà thơ – nhạc vừa vẽ ra chính là ( như thể ) “ cây gia đình ” trong nhà mỗi học viên. Bằng ví von, so sánh mang tính ẩn dụ, những tác giả đã tỉnh lược theo hướng tối giản để một dung tích câu chữ nhỏ nhất, chuyển tải một thông điệp hàm súc nhất ! Và thông điệp này còn được nhắc lại bằng game show sắm vai mang tính diễn xướng ở một tiết học sau .
So với nguyên bản bài thơ, thì lời hát có đổi khác. “ Nên đời cây xanh ” đổi thành “ Cây đời thêm xanh ”. Theo người viết bài báo này, đây là một biến hóa tích cực. Nếu để như nguyên bản, “ đời cây ” vẫn chỉ là đơn vị chức năng cây một nhà, nhưng hòn đảo ngữ “ cây đời ” thì cây nhà đã nối nhau, đã link “ cây gia đình ” thành vườn cây, rừng cây xã hội. Nhờ cái kết mở này, tứ thơ, tứ nhạc lớn hơn !
Chú thích ảnh
Nhạc sĩ Quỳnh Hợp

Cho tới học kỳ II của năm học 2020 – 2021 ( tức sau tết Tân Sửu ), theo chương trình, học viên mới lần đầu học hát bài này. Nhưng ngoài xã hội thì bài hát Cây gia đình đã khá thông dụng. Từ một vài năm nay, trên mạng xã hội đã hoàn toàn có thể nghe ( audio ) cặp song ca Ôn Bích Hằng – Ôn Bích Hân hát hoặc hoàn toàn có thể, xem MV ca sĩ nhí Bào Ngư vừa hát vừa diễn ; hoàn toàn có thể karaoke, hoàn toàn có thể học hát theo giáo án điện tử … Nói vậy để thấy, sinh ra thời 4.0, bài Cây gia đình đã kịp có thử thách ngoài đời trước khi vào sách, và nếu ra Tết, học viên có phải học tại nhà vì Covid-19 thì bài học kinh nghiệm này cũng đã sẵn sàng chuẩn bị !

Nhà thơ nghiền ngẫm “cây gia đình” từ tấm bé

Tác giả phần lời bài hát Cây gia đình – nhà thơ Nguyễn Thị Mai đã từng trải, đã nghiền ngẫm từ tấm bé về cái cây mà mình sẽ vẽ bằng bút văn cho bạn đọc thiếu nhi. Bố mất sớm, mẹ đi bước nữa, “cây gia đình” của bé Nguyễn Thị Mai không được xanh tươi như cây nhà người ta. Bé Mai từng phải thức khuya, dậy sớm phụ mẹ xay bột, tráng bánh làm hàng chợ, từng phải lên rừng chặt củi thuê, chặt cây thanh hao tết chổi, từng phải vác nứa, đóng gạch, nấu đồ nhựa phế thải đổ quai guốc, đẩy xe ba gác qua cầu Long Biên…

Nhìn lại thời gian khó, khó khăn vất vả ấy, bà từng khóc trong thơ mình : “ Con đường có tuổi tôi đau / Là khi cha mẹ chia nhau tháng ngày / Bờ vai run bím tóc gầy / Mắt tôi nhòe ướt hàng cây cuối chiều ( Bài thơ Con đường ). Vừa kiếm sống như vậy vừa học, năm 26 tuổi Nguyễn Thị Mai đã có bằng thạc sĩ văn học, có nghề dạy học. Bà vừa đứng lớp vừa sáng tác văn chương và đoạt giải Nhất, cuộc thi viết cho trẻ nhỏ do Hội Nhà văn Nước Ta và Ủy ban Chăm sóc thiếu niên nhi đồng Nước Ta tổ chức triển khai năm 1992 – 1993, tạo được uy tín và niềm tin trong văn giới .
Chùm thơ được giải, cũng có đề tài gia đình, cũng viết về những “ cây gia đình ” thiếu tươi xanh ! Bài Nhà không có bố : “ Nhà không có bố buồn sao / Cái đinh cũng thiếu, con dao thì cùn / Bơm xe chẳng hiểu cái jun / Rát tay bật lửa, đá cùn, xăng khô ” .
Chú thích ảnh
Nhà thơ Nguyễn Thị Mai

Viết về gia đình, thơ Nguyễn Thị Mai giàu cụ thể sống như vậy. Nhưng không chỉ bằng vốn sống, viết về gia đình, Nguyễn Thị Mai biết dùng những kỹ thuật văn chương đã thành chuyên nghiệp. Bài Giờ văn của bà rất cảm động :
“ Có một giờ văn như thế / Lớp em im phắc lắng nghe / Bài “ Mẹ vắng nhà ngày bão … ” / Cô giảng miệt mài, mê hồn / / Ai cũng nghĩ đến mẹ mình / Dịu hiền, đảm đang, tần tảo / Ai cũng thương thương bố mình / Vụng về chăm con ngày bão / / Bỗng nhiên Thu Hằng bật khóc / Thì ra mẹ bạn mất rồi / Lớp em lòng như giông bão / Buồn thương thổi suốt giờ chơi ” .

Bài được khen: “Thơ viết cho các em khó nhất là biết tạo tình huống bất ngờ kích thích trí tò mò ham phát hiện cái mới mẻ trong cái bình thường nhưng lại thật tự nhiên không bố trí sắp đặt. Ở đây tứ thơ được triển khai như một hoạt cảnh nhỏ có lớp lang, có nhân vật. Chính sự vận động ngẫu nhiên dung dị của đời thường đã tạo cho cảm xúc thật hồn hậu bởi sự cảm thông chia sẻ có tính giáo dục cao” (Nguyễn Ngọc Phú – Hội Văn nghệ Hà Tĩnh).

Kiên trì đeo đuổi đề tài gia đình, Nguyễn Thị Mai còn thay mặt đứng tên nhà báo Hạnh Hoa của chuyên san Hạnh phúc gia đình ( báo Phụ nữ Nước Ta ), để hơn chục năm liền, chuyện trò “ cây gia đình ” với người lớn tuổi, nói bằng cả nghìn bài báo .

Nhạc sĩ có nhiều ca khúc cho tuổi mới lớn

Nữ nhạc sĩ Quỳnh Hợp rất thuận tay trong việc đưa tác phẩm âm nhạc của mình vào trường học. Bà có tập nhạc 50 bài Xí muội ơi ( Hãng phim Trẻ và DIHAVINA đã tuyển chọn 12 ca khúc làm audio CD phát hành tháng 10/2005 ) viết cho học viên tuổi mới lớn, để “ giữa vòng xoay chóng mặt của cuộc sống ”, sống chậm lại, cùng mở sách ra hát với nhau những bài hát như : Những ngày đi học ( thơ Lê Minh Quốc ), Phượng hoàng đi học ( thơ Phan Hoàng ), Xí muội ơi ! ( thơ Lưu Trọng Phú ), Hạ nhớ ( thơ Nguyễn Hồng Oanh ) …

Source: dolatrees.com
Category: Cây

Đàm Minh Đứchttps://dolatrees.com
Tôi là Đàm Minh Đức người đã từng gắn bó và nghiên cứu rất nhiều năm trong ngành nông nghiệp. Trong đầu tôi luôn suy nghĩ về việc trồng cây gì và ăn quả gì để dân tộc Việt Nam bớt nghèo. Dolatrees là một Websites được viết từ những trải nghiệm thực tế và từ cái tâm của mình. Đây là một kênh bạn có thể tham khảo để nâng cao sức khỏe và cuộc sốc của bạn

Read More

Related Articles

BÌNH LUẬN

Vui lòng nhập bình luận của bạn
Vui lòng nhập tên của bạn ở đây