Khi trồng các loại cây lấy quả, đặc biệt là cây trái có múi thường bị bệnh rệp sáp tấn công nụ và trái. Chúng làm cho trái không phát triển, bị hút hết chất dinh dưỡng, làm giảm năng suất và chất lượng cây trồng.
Nếu phát hiện bệnh muộn thì trái không hề thu hoạch được nữa. Chính thế cho nên bà con nông dân nên chú ý quan tâm chăm nom cây cối, phòng và trị bệnh càng sớm càng tốt .
Nội dung chính
Đặc điểm của rệp sáp
Rệp sáp có tên khoa học là Planococcus citri, chúng ký sinh trên các loài cây ăn trái có múi hoặc tiêu cà phê gây hại cho nông nghiệp.
Theo khoa học nghiên cứu và điều tra nó hoàn toàn có thể gây bệnh cho hơn 70 họ cây khác nhau .Rệp cái trưởng thành có hình bầu dục, không có cánh, size dài 2,5 – 5 mm, ngang 2-3 mm. Toàn thân có màu hồng phủ lớp sáp trắng, quanh thân có những tia sáp trắng dài .Vòng đời của rệp sáp cái là 115 ngày từ ngày trứng nở đến ấu trùng và nở thành rệp .
Rệp đực nhỏ hơn, dài 1 mm, màu xám nhạt, vòng đời khoảng chừng 27 ngày .
Những con rệp sáp gây hại mỗi lần đẻ trứng khoảng 200 -250 quả, đặc biệt sinh sôi phát triển mạnh mẽ vào mùa hè, thời tiết nắng nóng tỉ lệ trứng nở rất cao, lên đến 91%. Lúc này trị rệp sáp sẽ khó khăn.
Cách thức gây hại của rệp sáp
Giai đoạn ký sinh: rệp tập trung giữa gốc cây và mặt đất hoặc ở những khe, rãnh trên rễ cây phần nằm dưới mặt đất sau đó đến phần rễ bên. Chúng gây hại cho rễ từ khi còn non khiến cây chết hoàn toàn. Khi rệp tập trung mật độ cao cây biểu hiện rõ nhất là chuyển sang màu vàng vì không có dưỡng chất.
Giai đoạn trưởng thành: Rệp sáp xuất hiện ở các cuống hoa, khi hoa nở hình thành quả chúng sẽ hút nhựa ở cuống, làm trái nhỏ kém phát triển. Nếu tập trung nhiều sẽ làm chết cành.
Nhìn chung rệp sáp là loài ký sinh ăn tạp gây hại nặng nề cho cây cối .
Bệnh rệp sáp gây hại cho hoa hồng
Tại những vườn trồng hồng nếu không phòng trừ hiệu suất cao thì rất dễ bị rệp sáp tiến công. Khi hoa có tín hiệu bị bệnh tín hiệu tiên phong dễ nhận thấy nhất là hồng có một lớp màu trắng như sáp quanh nách lá hoặc bên dưới mặt lá, gần những gân lá .Những con rệp sáp khi tìm được nơi trú ngụ sẽ tiết ra một chất kết dính với cây và chọc vòi để hút chất nhựa, dinh dưỡng của cây .
Rệp gây hại cho hoa hồng thường là rệp vảy nâu và rệp vảy trắng. Tác hại của rệp trên cây hoa hồng :☑ Tình trạng bệnh nhẹ : Trên phiến lá có những đốm trắng nhỏ, dần bị vàng đi ảnh hưởng tác động đến sự sinh trưởng của cây☑ Tình trạng nặng : Hồng bị rệp bám thành mảng bao trùm mặt lá, thân cây, ngọn hoa tiêu hóa chất dinh dưỡng, khiến cây không quang hợp được ảnh hưởng tác động đến sự tăng trưởng của cây .
Bệnh rệp sáp gây hại cho hoa hồng diễn ra quanh năm nhưng phát triển mạnh nhất là vào mùa hè, khi thời tiết nắng nóng rệp phát triển mạnh. Khả năng sinh sản của nó rất nhanh khiến bệnh lan rộng ra cả vườn.
Bệnh rệp sáp bột hồng trên cây sắn
Ở Việt Nam, rệp sáp bột hồng chuyên ký sinh và hại cây mì, gây hậu quả rất lớn. Đặc điểm là dưới lớp da có một màu hồng nên gọi là rệp sáp bột hồng. Chúng thường gây hại ngay dưới ngọn lá, nhất là nơi tiếp giáp giữa cuống lá với thân chích hút nhựa sống.
Cây bị bệnh thường có hiện tượng kỳ lạ ngọn bị chùn lại, không sinh trưởng nữa, thân cong queo, cây lùn nếu bệnh nặng thì hàng loạt lá bị rụng .
Rệp cộng sinh với kiến nên tăng trưởng sinh sôi rất nhanh. Chúng được phân tán theo hạt giống, gió, trôi theo nguồn nước để lây lan sang những khu vực khác. Rệp sáp bột hồng tăng trưởng trên cây sắn có vòng đời dài từ 1 đến 3 tháng nên trọn vẹn hoàn toàn có thể gây hại cho vụ sau .
Rệp sáp hại quả cafe
Trên cây cà phê rệp sáp cũng là tác nhân khiến quả cà phê không thể phát triển, còi cọc và bị khô héo. Triệu chứng dễ nhận thấy trên cây cà phê khi chúng hút nhựa làm quả non khô héo, cây còi cọc, kém phát triển.
Khi chúng Open còn có mọt lớp nấm muội đen bao trùm trên chùm quả, lá khiến lá úa vàng, quả khô rụng .
Vòng đời của rệp trên cây cafe từ 26 đến 40 ngày, đẻ trứng trên những kẽ lá, chùm nụ chùm quả non. Gây hại từ khi có nụ đến khi thu hoạch .
Cách giải quyết và xử lý khi bị rệp sáp tiến công
Chuẩn bị môi trường tự nhiên điều kiện kèm theo đất, nước, không khí, chất dinh dưỡng cho cây trước khi trồng cây là điều rất quan trọng. Cải tạo đất, xới cày ải phơi khô để những mầm bệnh bị tàn phá trọn vẹn .Đối với mảnh đất từng bị bệnh rệp sáp tiến công thì phải thu gom tiêu hủy cây cành lá bị bệnh trước khi trồng cây mới .
Trường hợp khi trồng cây bị rệp sáp tấn công phải xử lý càng sớm càng tốt. Cụ thể như sau:
☑ Không trồng cây xen kẽ với cây dễ bị rệp sáp tiến công .☑ Khi cây bị bệnh dùng vòi nước áp suất cao, tia nước mạnh để xịt xoáy vô hiệu những ổ bệnh bám trên cây .☑ Sử dụng thiên địch như ong, kiến vàng, bọ rùa để giải quyết và xử lý rệp .☑ Thường xuyên quét dọn vườn quanh đãng để cây tăng trưởng trong điều kiện kèm theo tốt nhất .
Bên cạnh cách xử lý thủ công, phòng trừ thì bắt buộc vẫn phải dùng đến thuốc đặc trị rệp sáp đặc dụng.
Các loại thuốc trị bệnh rệp sáp
Khi rệp xuất hiện với mật độ dày có thể sử dụng dầu khoáng, thuốc trị rệp sáp sinh học MOVENTO 150OD, ANBOOM 40EC hoặc một số loại thuốc có tính lưu dẫn như thuốc có hoạt chất: Imidacloprid, Chlopyrifos để phun hàng ngày.
Một số loại thuốc khác như :
1. Applaud 10WP
Applaud 10WP có hiệu quả đặc trị rệp sáp, rầy nâu trên những loại cây rất hiệu suất cao. Tác động của thuốc ngăn cản quy trình lột xác của ấu trùng, làm giảm sự đẻ trứng, gây cho con bệnh bị mất nước và chết .Liều lượng sử dụng :☑ Liều lượng pha 0,8 – 1 kg / ha☑ Liều lượng phun 400 – 500 lít nước / haNên phun khi rệp, rầy còn non, tỷ lệ thưa .
2. Mospilan 3EC
Thuốc Mospilan 3EC đặc trị bệnh rệp sáp trên cây cafe rất hiệu suất cao .Liều lượng :☑ Liều lượng pha : 0,5 – 1 l / ha☑ Liều lượng phun : phun 400 – 600 l .Thời gian phun : Phun khi bệnh còn nhẹ .
3. Wellof 330 EC
Thuốc Wellof 330 EC có hai hoạt chất Chlopyrifos Ethyl + Fipronil là 330 g / lít và Wellof 3GR, có năng lực trị bệnh theo 4 con đường tiếp xúc – vị độc – xông hơi – lưu dẫn .Liều lượng đặc trị :☑ 1,2 kg / 1.000 mét vuông, phun trên cây lúa với liều 0,8 – 1 lít / ha☑ Pha 40 – 50 ml thuốc / bình 16 lít nước .Ngoài ra trị bệnh rệp sáp rễ trên cây tiêu với liều lượng thuốc 20 – 25 gr / gốc .
4. Termicide 40EC
Thuốc Termicide 40EC có hoạt chất Chlorpyrifos Ethyl ( min 94 % ) đặc trừ rệp sáp trên cây cafe, tác động ảnh hưởng của thuốc qua cách tác động ảnh hưởng tiếp xúc, vị độc và xông hơi ; không có tính nội hấpLiều lượng : 0.2 – 0.3 %, phun ướt đều cây cối khi tỷ lệ rệp khoảng chừng 5-7 con / chùm quả …
5. Mãnh hổ 750 (Vk.Sudan 750EC)
Thành phần thuốc là : Alpha-cypermethrin : 50 g / lít và Chlorpyrifos Ethtyl : 700 g / lít .Công dụng : Đặc trị rệp sáp hại cafeLiều lượng thuốc : 0.07 %Liều lượng pha : Pha 20 ml thuốc cho bình 20 lít nướcCách phun : Phun ướt đều cây xanh khi tỷ lệ rệp sáp là 5-7 con / chùm quả .Thời gian cách ly : 14 ngày
6. Dragon 585EC
Dragon 585EC dạng lỏng đóng chai 100 mlHoạt chất thuốc : Cypermethrin 5.5 %, Chlorpyriphos Ethyl 53 %, Chất phụ gia 41.5 %Cách dùng : Pha phối thuốc cho tăng hiệu lực hiện hành thuốc như sau :☑ Pha Dragon với dầu khoáng Sk Enspray 585EC☑ Pha Dragon với ButylLiều lượng pha : 4-6 ml / bình 8 lít phun trên 1000 mét vuông
7. MARSHAL 200SC
Thành phần của thuốc MARSHAL 200SC là hoạt chất Carbosulfan 200 g / l .Quy cách đóng gói mỗi gói là 500 mlCông dụng của thuốc : Chuyên trị rệp sáp hại cafe, đục thân, rầy nâu hại lúa .Cách sử dụng :☑ Trị bệnh sâu đục thân trên lúa : Pha 15 – 20 ml / 8 lít☑ Trị bệnh rầy nâu trên lúa : Phan 10-15 ml / 8 lit☑ Trị rệp sáp trên cây cafe : 15-20 ml / 8 lítLượng nước phun cho mỗi lần phun là từ 400 – 600 lít / haLưu ý là thời gian khi mới thấy sâu non Open thì phải phun thuốc ngay để trị bệnh có hiệu suất cao. Đối với sâu hại lúa thì phải phun 5-7 ngày sau khi thấy bướm nở rộ .Thời gian cách ly sau mỗi lần phun thuốc là 7 ngày .
8. MOVENTO 150OD
Thuốc MOVENTO 150OD có thành phần là Spirotetramat : 150 g / LQuy cách đóng chai : Chai 100 ml
Công dụng của thuốc: Trị bệnh rệp sáp trên cây cà phê, cam, tiêu. Trị bệnh rệp muội trên bắp cải và bọ trĩ trên chè.
Đặc điểm của thuốc là có năng lực tìm diệt côn trùng nhỏ gây hại ấn núp hoặc hủy hoại ngay từ khi còn trong trứng. Thuốc không hề gây hại cho kiến vào, bảo vệ kẻ địch của sâu bệnh nên tương thích trên những loại cây ăn quả như cam, bưởi, những loại cây có múi nói chung. Khả năng dẫn lưu 2 chiều lê dài nên đặc trị những loại con trùng chuyên hút chích nhựa sống của cây .Cách sử dụng :☑ Liều lượng pha cho cafe, cam, bưởi : 16 ml / bình 16 lit☑ Liều lượng pha trị bọ trĩ trên chè : 15-25 ml / bình 16 lít☑ Liều lượng phun : Trên cây có múi phun ướt đẫm hết lá và thân cây, phun trên bắp cải 400 l / ha, trên chè 400 – 800 l / ha
Lưu ý là không phun Movento 2 lần liên tiếp gần nhau trên cùng một loại cây sẽ dẫn đến sâu bệnh kháng thuốc.
Lưu ý khi sử dụng thuốc trị rệp sáp: Những con rệp sáp có thể dễ dàng nhận thấy trên cây trồng nên tùy vào mật độ của chúng mà sử dụng thuốc khi đến ngưỡng nhất định.
Tuân thủ nguyên tắc khi đến ngưỡng tức là mức độ bằng này con sẽ làm giảm năng suất cây trồng. Không dùng tràn lan làm ảnh hưởng đến thiên địch, côn trùng có lợi.
Khi hòa thuốc nên thêm với dung dịch gì đó cho sâu chết nhanh. Với rệp sáp nhiều người pha cùng xà phòng hoặc nước rửa chén để lớp sáp trên mình rệp dễ phá vỡ .Tuy nhiên điều này lại phản tác dụng vì xà phòng có tính kiềm gây ra phản ứng bất lợi. Tốt nhất nên pha loãng với 1 nước sau đó mới pha với lượng nước nhiều .
Sâu bệnh rệp sáp cần phun đẫm lá và cả gốc để thuốc phát huy hiệu quả tối đa.
Source: dolatrees.com
Category: Cây
