Cây một lá

Tên khác

Tên thường gọi: Cây một lá, lan một lá, Lan cờ,
Trâu châu, Châu diệp, thanh thiên
quỳ, Slam lài, bâu thooc, kíp lầu. Chân trâu diệp, Bâu thoọc,
Kíp lầu (Quảng Hoa-Cao Bằng).

Tên khoa học: Nervilia fordii Schultze.

Họ khoa học: Thuộc họ Lan Orchidaceae

Cây bầu thooc – thanh thiên quỳ

(Mô tả, hình ảnh cây bầu thooc, phân bố, thu hái, chế biến, thành
phần hóa học, tác dụng dược lý…)

Mô tả:

Cây một lá, còn có tên là thanh
thiên quỳ hay bâu thooc hay chân châu diệp là một cây thuốc
quý, đây là cây
sinh địa, loại cỏ sống lâu, cao từ 20-30cm. Thân rất
ngắn, củ tròn to, có thể nặng tới 1.5-20g. Thẳng từ
củ, chỉ mọc lên có một lá riêng lẻ sau khi hoa tàn.
Lá hình tim tròn, xếp theo các gân lá hình chân vịt,
đường kính 10-25cm mép uốn lượn. Gân lá tỏa đều từ
cuống lá, cuống lá dài 10-20cm, màu tím hồng. Cụm
hoa có cán dài 20-30cm. Hoa thưa 15-20 cái, mọc thành
chùm hay bông màu trắng, đốm tím hồng hay màu vàng
hơi xanh lục. Lá đài và cánh hoa giống nhau. Cánh môi
3 thùy, có rất thùy tận cùng hình ba cạnh, cột sài
6mm, phồng ở đỉnh. Ra hoa tháng 3-5, quả nang vào các
tháng 4-6. Khi hoa nở, đầu cánh hoa phía trên chụm
lại làm toang hoa giống như chiếc đèn lồng. Quả hình
thoi, trên có múi giống như chiếc đèn lồng. Quả hình
thoi trên có múi trông giống như quả khế con, dài
2-3cm.

Thường sau khi hoa tàn rồi, lá mới tăng trưởng do đó hoặc ta chỉ thấy cây mang hoa, hoặc quả, không có lá, hoặc chỉ thấy cây có lá, thường một lá .

Phân bố, thu hái

Loài phân bổ ở Trung Quốc, Nước Ta, Đất nước xinh đẹp Thái Lan. Ở nước ta cây bầu thooc mọc trên kẽ đá, nơi rợp vùng núi đá vôi và ở nơi ẩm vùng chân núi Cao Bằng, TP Lạng Sơn, Tỉnh Lào Cai, Hoà Bình, Tỉnh Ninh Bình. Thu hái vào mùa thu, rửa sạch, phơi khô, vò nhẹ rồi phơi lại. Phơi và vò ngày 2-3 lần cho tới khô hẳn. Cũng hoàn toàn có thể thu hái toàn cây quanh năm, dùng tươi hay phơi khô .
Nơi sống : Cây chỉ mọc ở khe núi, nơi thấp và khí ẩm, dưới bóng cây to. Miền núi phía bắc gồm : Văn Uyên, Cao Lộc, Đồng Mỏ, Hữu Lũng, Trùng Kháng, Quảng Uyên ( Cao Bằng ). Gần đây những tỉnh : Lao Cai, Hà Giang, Tuyên Quang, Hà Tây, Hoà Bình, Sơn La, Lai Châu …

Bộ phận dùng làm thuốc:

Toàn cây hay củ, có khi chỉ dùng lá – Herba Nerviliae thường gọi là Thanh thiên quỳ .

Chế biến

Để bảo vệ chỉ nên thu lá, để củ lại cho cây liên tục tăng trưởng. Trong khi hái nên tách riêng lá to và nhỏ để dễ chế biến. Có 2 cách chế biến
Cách 1 : Hái lá về rửa sạch đất, phơi se lá dùng tay vò, vừa phơi vừa vò. Mới đầu vỏ từng lá một. Sau hoàn toàn có thể vò nhiều lá cho đến khi khô khoảng chừng 2-3 ngày .
Cách thứ 2 : Lá hái về rửa sạch đồ qua nước sôi, rồi liên tục làm như trên .
Tuy nhiên có nơi chỉ hái về rửa sạch phơi khô không vò cũng không đồ hay nhúng nước sôi trước khi vò và phơi .
Chế biến tốt, lá có màu tro sẫm hay lục đen, lá vo tròn thành cục mùi thơm. Theo thói quen, lá nhỏ là loại tốt .

Thành phần hóa học

Một số điều tra và nghiên cứu y học văn minh cho thấy cây một lá có chứa :
Một loạt những flavonoid, triterpenes, và sterol
Năm glycosides cycloartane mới, nervisides D-H ( 1/5 )
Ba flavonol glycosides mới, nervilifordizins A-C ( 1-3 ), được phân lập từ body toàn thân của cây Nervilia fordii. Cấu trúc của chúng đã được làm sáng tỏ như rhamnazin 3 – O-β-d-xylopyranosyl – ( 1 → 4 ) – β-d-glucopyranoside ( 1 ), rhamnazin 3 – O-β-d-glucopyranosyl – ( 1 → 4 ) – β – d-glucopyranoside ( 2 ) và rhamnazin 3 – O-β-d-xylopyranosyl – ( 1 → 4 ) – β-d-glucopyranoside-4 ‘ – O-β-d-glucopyranoside ( 3 )
Năm 7 – O-methylkaempferol và – quercetin glycosides mới, đơn cử là, nervilifordins AE ( 1/5 ), được phân lập từ hàng loạt cây Nervilia fordii, cùng với bảy flavonoid được biết đến ( 6, 7 và 9-13 ) và một được biết đến coumarin ( 8 )

Tác dụng dược lý

Theo y học văn minh hoạt chất của Nervilia fordii có công dụng chữa viêm phổi cấp, rối loạn chuyển hóa, kháng virut và kháng u. Hiện tại tăng cường và ứng dụng lâm sàng trong điều trị hen suyễn, viêm phế quản mãn tính hen, Bệnh phổi ùn tắc mãn tính, viêm phổi do bức xạ, viêm tụy cấp tính, viêm họng cấp tính, mãn tính .
Hiện nay cây một lá đang được nghiên cứ điều trị những chứng ung thư, ung thư vòm họng, ung thư phổi ,

Vị thuốc cây một lá

(Công dụng, liều dùng, tính vị, quy kinh…)

Tính vị:

Vị ngọt nhạt, hơi đắng, tính bình, không độc

Quy kinh

Vào kinh can

Tác dụng:

Tác dụng thanh nhiệt, nhuận phế, giảm ho, làm dịu đau, tán ứ.

Chủ trị:

Chữa lao phổi, viêm phế quản, viêm miệng, viêm họng cấp tính .

Công dụng, chỉ định và phối hợp:

ở nước ta đồng bào sử dụng lá làm thuốc giải độc, nhất là ngộ độc nấm.
Người ta dùng 2-3 lá phơi khô thái nhỏ, hãm với nước sôi trong ít phút
rồi chiết nước uống. Ngày uống 2 lần. Người ta cũng dùng nó làm thuốc
bồi dưỡng cơ thể, thuốc bổ và mát phổi, chữa lao phổi, ho. Ngày dùng
10-20 lá dưới dạng thuốc sắc, thuốc hãm, hấp đường hoặc chế biến thành
cao lỏng để uống. Dùng ngoài lấy lá tươi giã nát, đắp lên các chỗ đau
nhức hoặc đắp mụn nhọt các vết lở.

Ở Trung Quốc, toàn cây được dùng trị 1. Ho lao phổi, viêm phế quản; 2.
Viêm miệng, viêm họng cấp tính, tạng lao; 3. Trẻ em hấp thụ kém và nuôi
dưỡng kém; 4. Rối loạn kinh nguyệt; 5. Ðòn ngã tổn thương, viêm mủ da.
Liều dùng 10-15g dạng thuốc sắc hoặc ngâm rượu. Dùng ngoài giã củ tươi
vừa đủ đắp vào chỗ đau.

Liều dùng:

Ngày dùng 12 đến 20 g dưới dạng thuốc sắc .

Ứng dụng lâm sàng của vị thuốc bầu thooc – cây một lá

Dùng uống chữa lao phổi làm cho
phổi mát đỡ nóng, dùng ngoài giã nát đắp lên nơi
đau, mụn nhọt.

Ngày dùng 12-20 g dưới dạng thuốc sắc .

Chữa ngộ độc, giải độc nấm

Lấy 2-3 lá cây một lá phơi khô thái nhỏ, hãm với nước sôi trong 3 phút rồi chắt lấy nước uống ngày 2 lần .

Bồi dưỡng cơ thể, mát phổi, chữa lao phổi và ho

Mỗi ngày dùng 10-20 lá cây một lá cho vào nồi sắc hoặc hấp đường hoặc chế biến thành cao lỏng để uống cũng có công dụng rất tốt .

Chữa viêm nhiễm, lở loét

Dùng lá cây một lá tươi giã nát, đắp lên những chỗ đau nhức hoặc đắp mụn nhọt, những vết lở loét viêm nhiễm ngoài da rất hiệu suất cao .

Cây này ngâm rượu uống cũng có tác dụng chữa rối loạn kinh nguyệt,
ho, viêm phế quản, viêm phổi rất tốt.

Viêm miệng, viêm họng cấp tính:

Cây tươi lan một lá dùng nhai .

Tạng lao:

Lan một lá 15 g nấu với thịt lợn làm canh ăn .

Trẻ em hấp thụ kém và nuôi dưỡng kém:

Củ lan một lá 5-10 g nấu với thịt lợn nạc hoặc trứng gia cầm và ăn như thức ăn .

Tham khảo

So sánh

Tại Trung Quốc, thanh thiên quỳ thường bị trá hình hay nhầm với lá mã đề. Nhưng chỉ cần ngâm lá với nuớc một lúc cho mềm rồi tải lên mặt phẳng xem và so sánh là phân biệt thuận tiện .
Tại nước ta, chú ý quan tâm không nhầm lẫn cây một lá với cây bát giác liên ( Dysosma chengii ) cũng có củ và 1 lá 3. Có tác giả đã xác lập tên khoa học của nhưng lá bát giác liên hình 6 cạnh, gân toả từ cây một lá là Pogonia flabellifolium Lind L .

Nơi mua bán vị thuốc Cây một lá đạt chất lượng ở đâu?

Trước tình hình thuốc đông dược kém chất lượng, nguồn gốc không rõ ràng, … Open tràn ngập trên thị trường, làm ảnh hưởng tác động tới hiệu suất cao điều trị cũng như tác động ảnh hưởng tới sức khỏe thể chất của bệnh nhân. Việc lựa chọn những địa chỉ uy tín để mua thuốc đông dược là rất quan trọng và thiết yếu. Vậy người mua hoàn toàn có thể mua vị thuốc Cây một lá ở đâu ?
Cây một lá là vị thuốc nam quý, được sử dụng thoáng đãng trong YHCT. Hiện tại hầu hết những shop thuốc đông dược, phòng khám đông y, phòng chẩn trị YHCT. .. đều có bán vị thuốc này. Tuy nhiên người mua nên chọn những địa chỉ có uy tín, bảo vệ chất lượng, có giấy phép hoạt động giải trí để mua được vị thuốc đạt chất lượng .
Với mong ước bệnh nhân được sử dụng những loại dược liệu đúng, chất lượng tốt, phòng khám Đông y Nguyễn Hữu Toàn không chỉ là đia chỉ khám chữa bệnh đáng tin cậy, uy tín chất lượng mà còn cung ứng cho người mua những vị thuốc đông y ( thuốc nam, thuốc bắc ) đúng, chuẩn, đạt chất lượng cao. Các vị thuốc có trong tiêu chuẩn Dược điển Nước Ta đều được nghành y tế kiểm nghiệm đạt chất lượng tiêu chuẩn .
Vị thuốc Cây một lá được bán tại Phòng khám là thuốc đã được bào chế theo Tiêu chuẩn NHT .
Giá bán vị thuốc Cây một lá tại Phòng khám Đông y Nguyễn Hữu Toàn : Gọi 18006834 để biết chi tiết cụ thể
Tùy theo thời gian giá cả hoàn toàn có thể đổi khác .

+ Khách hàng có thể mua trực tiếp tại địa chỉ phòng khám:

Cơ sở 1: Số 482, lô 22C, Lê Hồng Phong, Ngô Quyền, Hải Phòng

Tag : cay cay mot la, vi thuoc cay mot la, cong dung cay mot la, Hinh anh cay cay mot la, Tac dung cay mot la, Thuoc nam

Thaythuoccuaban.com Tổng hợp

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Source: dolatrees.com
Category: Cây